Το μέγεθος της αγοράς της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει αυξηθεί σημαντικά. Από 70.000 μαθητές κατά την περίοδο της κρίσης έχει φτάσει σήμερα σε 121.000, με την τάση να είναι ανοδική
-Η ισχυρή ζήτηση για ποιοτικές υπηρεσίες παιδείας, σε συνδυασμό με τις νομοθετικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο λειτουργίας των ιδιωτικών σχολείων και των μη κρατικών πανεπιστημίων των τελευταίων ετών, έχει πυροδοτήσει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον μεταξύ μεγάλων πολυεθνικών οργανισμών που δραστηριοποιούνται στην εκπαίδευση.
Αποτέλεσμα αυτού του ενδιαφέροντος είναι οι πρόσφατες αγορές πλειοψηφικών πακέτων μετοχών από ιδιωτικούς πολυεθνικούς οργανισμούς εκπαίδευσης, όπως η Cognita και η Inspired, που τοποθετήθηκαν τους τελευταίους λίγους μήνες στα Εκπαιδευτήρια Δούκα η πρώτη και στη Σχολή Μωραΐτη και στα Εκπαιδευτήρια Κωστέα-Γείτονα η δεύτερη.
Οι κινήσεις αυτές έρχονται ενώ τουλάχιστον έξι ιδιωτικοί φορείς δευτεροβάθμιας και ανώτατης εκπαίδευσης, μεταξύ των οποίων το American College of Greece (Deree) και το Κολλέγιο Ανατόλια, τα επενδυτικά κεφάλαια CVC και BC Partners και δύο διεθνή κυπριακά πανεπιστήμια, ετοιμάζονται να αξιοποιήσουν το νεοεισαχθέν πλαίσιο για τη λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων σε συνεργασία με μεγάλους αναγνωρισμένους ξένους πανεπιστημιακούς φορείς, όπως για παράδειγμα το Université de Paris (Σορβόννη).
Η «μεγάλη έκρηξη» των ιδιωτικών σχολείων
Αναζητούν συνεργασίες
Την ίδια ώρα, και καθώς η ζήτηση κλιμακώνεται για ποιοτικές ιδιωτικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ελληνικές, οικογενειακές στην πλειονότητά τους επιχειρήσεις, με εξαιρετικές διαχρονικά επιδόσεις, εμπειρία και «ισχυρά» brand names, αναζητούν συνεργάτες, αλλά και χρηματοδότηση, για να κάνουν το βήμα στη νέα εποχή, συχνά υπό την ηγεσία της νεότερης γενιάς απογόνων των ιδρυτών.
Αυτά εξηγούν μιλώντας στην «Καθημερινή» Ελληνες και ξένοι που συμμετέχουν στις σχετικές εξελίξεις, υπογραμμίζοντας πως το μέγεθος της αγοράς της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από 70.000 μαθητές κατά την περίοδο της κρίσης έχει φτάσει σήμερα σε 121.000, με την τάση να συνεχίζει να είναι ανοδική. Κάτι που πιστοποιείται και από τις αιτήσεις που υποβάλλονται σε μεγάλα ιδιωτικά σχολεία, οι οποίες ικανοποιούνται μόνο σε πολύ μικρό ποσοστό τους.
Γηράσκουν αεί διδάσκοντες οι εκπαιδευτικοί – «Μισός αιώνας διαφορά με τους μαθητές μας»
Απαιτούνται έτσι νέες σύγχρονες υποδομές αλλά και ανανεωμένα προγράμματα εκπαίδευσης. Τα σχέδια των Εκπαιδευτηρίων Κωστέα-Γείτονα για την ίδρυση ενός νέου σχολείου στο Ελληνικό αποτελούν ακριβώς ένα τέτοιο εγχείρημα ανάπτυξης. Υπενθυμίζεται ακόμη και η πρόσφατη συμφωνία του επιχειρηματία Γιώργου Προκοπίου με τη Lamda Development για την ανάπτυξη ιδιωτικού σχολείου επίσης στο Ελληνικό. Θα πρέπει εξάλλου να αναμένονται νέες εξαγορές και σε άλλες πόλεις εκτός Αθηνών, όπου υπάρχουν καλά αλλά μικρά ιδιωτικά σχολεία, που δεν έχουν το μέγεθος για να μπορέσουν να αναπτυχθούν οργανικά και να καλύψουν τη ζήτηση στις κοινωνίες όπου εδρεύουν, και μπορεί να αποτελέσουν έτσι πρωταγωνιστές στο δεύτερο κύμα επενδύσεων στην ιδιωτική εκπαίδευση της Ελλάδας.
Σημειώνεται πάντως ότι κορυφαία ιδιωτικά σχολεία, όπως για παράδειγμα το Κολλέγιο Αθηνών – Ψυχικού, αποτελούν μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που σε αντίθεση με τις ανώνυμες εταιρείες μπορούν συχνά να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους μέσω δωρεών και δεν συμμετέχουν έτσι στις παραπάνω εξελίξεις.
Το «άνοιγμα» σε μη κρατικά πανεπιστήμια εξέπεμψε ισχυρό σήμα στους οργανισμούς που επενδύουν στην εκπαίδευση.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι μαζί με τη ζήτηση για φοίτηση σε ιδιωτικά σχολεία διευρύνεται και η ζήτηση για πτυχία International Baccalaureate Diploma Programme (ΙΒ) που αποτελούν πλέον «διαβατήριο» για την εισαγωγή σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Και αυτή είναι μία από τις βασικές δραστηριότητες όλων των σχολείων που προχώρησαν σε συνεργασία με ξένους οργανισμούς κατά τους τελευταίους μήνες.
«Η Ελλάδα ήταν διαχρονικά μια χώρα εκπαιδευτικά ανάδελφη, αλλά με τις αλλαγές που εισήχθησαν στο πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχου των ιδιωτικών σχολείων και κυρίως της ίδρυσης και λειτουργίας μη κρατικών πανεπιστημίων, εξέπεμψε ισχυρό σήμα σε όλους αυτούς τους οργανισμούς που επενδύουν στην εκπαίδευση», εξηγεί κορυφαία κυβερνητική πηγή που έχει πραγματοποιήσει επαφές με το σύνολο των προαναφερθέντων επενδυτών.
Οι φορείς αυτοί μπορούν να διασφαλίσουν μεσοπρόθεσμα τα απαραίτητα κεφάλαια τόσο για υποδομές όσο και για αναβάθμιση των προγραμμάτων, και να εξασφαλίσουν συνέργειες που θα περιορίσουν το κόστος ώστε να βελτιωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες, αλλά και να αυξηθεί η κερδοφορία, κυρίως μέσω της αύξησης των διαθέσιμων θέσεων. Επιπλέον, στη συντριπτική πλειονότητα των τοποθετήσεών τους διατηρούν το υπάρχον management.
Τα δίδακτρα
Βραχυπρόθεσμα δεν αναμένονται αυξήσεις των διδάκτρων, τουλάχιστον για τα προγράμματα του γενικού λυκείου, σύμφωνα με τις σχετικές πληροφορίες αλλά και δηλώσεις κορυφαίων στελεχών των επενδυτών, όπως ο Ναντίμ Μ. Νσούλι, ισχυρός άνδρας της Inspired, που απέκτησε πλειοψηφικά πακέτα μετοχών σε Μωραΐτη και Κωστέα-Γείτονα.
Μιλώντας στην «Καθημερινή» στις αρχές Οκτωβρίου, δεσμεύτηκε πως «δεν θα υπάρξουν αλλαγές στα δίδακτρα αυτή τη χρονιά» και «πιθανές μελλοντικές αυξήσεις θα αξιολογούνται, όπως και στο παρελθόν, από τις διοικητικές ομάδες των σχολείων σε συνεργασία με την Inspired, λαμβάνοντας υπόψη τις παραμέτρους που πάντα βάρυναν τέτοιες αποφάσεις, όπως ο πληθωρισμός και η διαμόρφωση της αγοράς».
Σήμερα, το δίκτυο της Inspired περιλαμβάνει 115 ιδιωτικά σχολεία σε 27 χώρες με 90.000 μαθητές και 12.000 εκπαιδευτικούς. Ομοίως η Cognita, που ελέγχεται από την εισηγμένη στο NYSE Jacobs Holdings –της γνωστής οικογένειας Klaus J. Jacobs με συμμετοχές στις αγορές σοκολάτας, καφέ, ενέργειας, μεταφορών και μηχανισμών ακριβείας και ετήσιο κύκλο εργασιών 16 δισ.– και απέκτησε πλειοψηφικό πακέτο μετοχών στα Εκπαιδευτήρια Δούκα, διαθέτει σήμερα περισσότερα από 100 σχολεία σε 17 χώρες.
Το κόστος φοίτησης των μαθητών σε ένα ιδιωτικό σχολείο στην Ελλάδα κυμαίνεται από 6.000-7.000 ευρώ έως 17.000-18.000 ευρώ ετησίως. Πηγές της αγοράς εκτιμούν πως μεσοπρόθεσμα τα δίδακτρα θα κινηθούν προς ένα επίπεδο αναφοράς της τάξης των 12.000-14.000 ευρώ σε σημερινές τιμές.