Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ ήταν ένα σενάριο που απεύχονταν ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι.
Οι προεκλογικές δηλώσεις του νέου ηγέτη των ΗΠΑ προμήνυαν δύσκολες μέρες για τον πρόεδρο της Ουκρανίας για τον οποίο έχει εκφραστεί επανειλημμένα με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς.
Τα απαξιωτικά σχόλια του Τραμπ
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επικρίνει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αλλά και την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν για την υποστήριξη – οικονομική και πολιτική – που του έχει προσφέρει.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι περπατούν την ίδια ημέρα που οι ΗΠΑ και η Ουκρανία υπέγραψαν μια νέα συμφωνία ασφαλείας, στο Φασάνο της Ιταλίας, 13 Ιουνίου 2024.
Μάλιστα σε προεκλογική συγκέντρωση τον χαρακτήρισε ως τον «μεγαλύτερο πλασιέ στην ιστορία», καθώς κάθε φορά που επισκέπτεται στις ΗΠΑ επιστρέφει με δεκάδες δισεκατομμύρια στη βαλίτσα του, παρότι αρνείται να κάνει την παραμικρή υποχώρηση για μια ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Τραμπ σε συνάντηση με τον Ουκρανό Πρόεδρο είχε τονίσει πως διατηρεί καλές σχέσεις με τον Πούτιν, ενώ έχει διαμηνύσει πως με την εκλογή του στην προεδρία θα προχωρήσει σε πρωτοβουλία για άμεσο τερματισμό του πολέμου, φέρνοντας τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Προέβη μάλιστα στη δήλωση πως ο ίδιος θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο «μέσα σε 24 ώρες».
Παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει διευκρινίσει πώς ακριβώς θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι πληροφορίες για το σχέδιό του αναφέρουν πως αυτό προβλέπει πιέσεις προς το Κίεβο να αποδεχτεί την παράδοση εδαφών που έχει καταλάβει ο ρωσικός στρατός.
Ο Βολοντίμιρ Ζελέσνκι έχει απορρίψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, υποστηρίζοντας πως αυτό θα σήμαινε την ήττα της Ουκρανίας.
Αίσθηση προκάλεσε η δημοσίευση ενός βίντεο στο Instagram του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, του μεγαλύτερου γιου του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, που δείχνει τον Ουκρανό Πρόεδρο, Βολόντιμιρ Ζελένσκι.
Στο βίντεο αφήνει να εννοηθεί ότι η αμερικανική στήριξη σύντομα θα τελειώσει.
Ειδικότερα σε ανάρτησή του το Σάββατο, κοινοποίησε ένα βίντεο με τον Ζελένσκι να δείχνει δυσαρεστημένος δίπλα στον Ντόναλντ Τραμπ με τη λεζάντα: «POV: 'Είσαι 38 ημέρες από το να χάσεις το επίδομά σου'».
Economist: Mια μάχη εξουσίας
Ο Economist, σε δημοσίευμά του στις 13 Νοεμβρίου, αναφέρει πως ο «ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα αντιμετωπίσει μια μάχη εξουσίας το 2025», σημειώνοντας πως είναι πιθανό να διεξαχθούν προεδρικές εκλογές στην Ουκρανία τον Μάιο.
«Καθώς το ηθικό στην Ουκρανία πέφτει γίνεται ήδη λόγος για αλλαγή στην ηγεσία της χώρας. Στην παρούσα φάση όλη η συζήτηση αφορά στον Ντόναλντ Τραμπ και σε ένα παιχνίδι αναμονής. Θα κλιμακώσει η νέα αμερικανική κυβέρνηση υπέρ της Ουκρανίας ή της Ρωσίας; Μπορεί να επιβάλει μια εκεχειρία; Και εν τέλει θα υπάρξουν εκλογές;».
Εκλογές και στρατιωτικός νόμος
Αυτά είναι τα ερωτήματα που φαίνεται να εντείνονται στο εσωτερικό της Ουκρανίας και σύμφωνα με τον Economist «οι πολιτικοί του Κιέβου έχουν στα χείλη τους δύο ημερομηνίες: Την 20η Ιανουαρίου του 2025, ημερομηνία ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ, ως την αρχή για οποιαδήποτε πιθανή κατάπαυση του πυρός και άρση του στρατιωτικού νόμου, και την 25η Μαΐου, ως μια πιθανή ημερομηνία εκλογών».
Η προεδρική διοίκηση αρνείται πως προετοιμάζεται για εκλογές.
Ο ίδιος ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μιλώντας στην Washington Post είχε απορρίψει, τον περασμένο μήνα, το ενδεχόμενο διεξαγωγής εκλογών εν μέσω πολέμου.
Εξάλλου εκ του συντάγματος απαγορεύεται η διεξαγωγή προεδρικών εκλογών όσο βρίσκεται σε ισχύ στρατιωτικός νόμος.
Επίσημα η θητεία του Ζελένσκι, που έχει παραταθεί λόγω του στρατιωτικού νόμου ο οποίος βάσει τελευταίου διατάγματος θα είναι σε ισχύ έως τις 7 Φεβρουαρίου του 2025, θα μπορούσε να λήξει τον Μάρτιο του επόμενου έτους.
«Αν έχουμε στρατιωτικό νόμο, δεν μπορούμε να έχουμε εκλογές. Το σύνταγμα απαγορεύει οποιεσδήποτε εκλογές κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού νόμου. Αν δεν υπάρχει στρατιωτικός νόμος, τότε θα διεξαχθούν εκλογές. Σύμφωνα με το σύνταγμα της Ουκρανίας, μετά τη λήξη του στρατιωτικού νόμου, νομίζω πως μπορούν να διεξαχθούν εκλογές εντός 90 ημερών», είχε τονίσει ο Ζελένσκι.
Σύμφωνα με τον Economist, φαίνεται πως παρά τις διαψεύσεις οι προετοιμασίες έχουν ξεκινήσει.
Τα περιφερειακά εκλογικά στρατηγεία έχουν αρχίσει να κινητοποιούνται και έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για τις λίστες των υποψηφίων.
Έρευνα που έγινε τον Σεπτέμβριο έδειξε ότι σχεδόν το 70% των Ουκρανών πίστευε ότι θα έπρεπε να διεξαχθούν εκλογές παρά τον στρατιωτικό νόμο.
Ανώνυμη πηγή, που έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με τον Ζελένσκι, ανέφερε πως η καλύτερη επιλογή θα ήταν να παραιτηθεί.
«Ο Ζελένσκι έχει μόνο μία επιλογή... Αυτή είναι η διεξαγωγή εκλογών», προσθέτοντας ότι η εναλλακτική είναι ο κίνδυνος ο Ζελένσκι να συνδεθεί με μια στρατιωτική κατάρρευση ή μια «ημιτελή ειρήνη».
Πληροφορίες από Ρωσία
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με το TASS, η Υπηρεσία Εξωτερικών Πληροφοριών της Ρωσίας (SVR) φέρεται να έχει πληροφορίες ότι το υπουργείο Εξωτερικών ΗΠΑ εργάζεται παρασκηνιακά για την απομάκρυνση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι από την ηγεσία της χώρας.
«Πληροφορίες που έλαβε το SVR αναφέρουν ότι το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ συνεχίζει να εργάζεται επί σεναρίων για την αντικατάσταση της τρέχουσας ηγεσίας στην Ουκρανία, εάν χρειαστεί. Μεταξύ άλλων «νόμιμων» τρόπων απομάκρυνσης του, η Ουάσιγκτον εξετάζει το ενδεχόμενο να διεξαγάγει προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Ουκρανία εν μέσω συνεχιζόμενων εχθροπραξιών με τη Ρωσία το επόμενο έτος», αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο.
Μάλιστα σύμφωνα με την SVR, η αμερικανική διπλωματική υπηρεσία φέρεται να έχει αποφασίσει να θέσει τις βάσεις για τη διεξαγωγή προεκλογικής εκστρατείας στην Ουκρανία, χωρίς όμως να δείχνει πως παρεμβαίνει.
Επίσης, σύμφωνα πάντα με την ίδια πηγή, με την προτροπή των Ηνωμένων Πολιτειών, Ουκρανοί ακτιβιστές που υποστηρίζονται από τη Δύση φέρονται να έχουν ξεκινήσει ήδη συζητήσεις για τη δημιουργία ενός νέου φιλοαμερικανικού κόμματος στη χώρα.
«Σύμφωνα με το σενάριο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, μια τέτοια πολιτική δύναμη θα πρέπει να ενταχθεί στο Verkhovna Rada (το κοινοβούλιο της Ουκρανίας) για να διαδραματίσει βασικό ρόλο στον περιορισμό οποιουδήποτε Ουκρανού ηγέτη», αναφέρει η SVR.