Η αναλογία Ι.Χ. στη χώρα είναι 539 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 563 οχήματα/1.000 κατοίκους
Ο πληθυσμός στην Ελλάδα μπορεί να μειώνεται, όμως τα αυτοκίνητα σταθερά αυξάνονται τα τελευταία χρόνια, καθώς ολοένα και περισσότεροι φαίνεται ότι χρησιμοποιούν Ι.Χ. για τις μετακινήσεις τους αντί για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Τούτο, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των οχημάτων στην Ελλάδα είναι ηλικίας άνω των 10 ετών –παλαιάς δηλαδή και επομένως περισσότερο ρυπογόνου τεχνολογίας–, έχει ως αποτέλεσμα οι μετακινήσεις στην Αθήνα και σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα να μοιάζουν με Γολγοθά, ενώ συνολικά υποβαθμίζεται η ποιότητα ζωής.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε πριν από λίγες ημέρες η ACEA (Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Αυτοκινητοβιομηχανιών), η αναλογία επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα είναι 539 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους. Πρόκειται για αναλογία μικρότερη μεν σε σύγκριση με τον μέσο όρο στην Ε.Ε. (563 οχήματα/1.000 κατοίκους), υψηλή, όμως, για τα δεδομένα της Ελλάδας και ειδικά του τρόπου που είναι δομημένες οι μεγάλες πόλεις της. Είναι δε αρκετά υψηλότερη από αυτήν που υπάρχει στις σκανδιναβικές χώρες, όπου η βιώσιμη κινητικότητα δεν αποτελεί απλώς μια ωραία φράση, αλλά εφαρμόζεται στην πράξη. Ενδεικτικά, στη Δανία η αντίστοιχη αναλογία είναι 475 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους, στη Σουηδία 473 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους και βαίνει μάλιστα μειούμενη, στη Φινλανδία 495 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους.
Πρωτεύουσα παράνομου πάρκινγκ
Το ανησυχητικό στοιχείο στην Ελλάδα, το οποίο εν μέρει σχετίζεται με τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης τα τελευταία χρόνια, είναι ότι η αναλογία αυξάνεται και μάλιστα με πολύ υψηλό ρυθμό: το 2019 ήταν 489 επιβατικά αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους, το 2020 496 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους, το 2021 506 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους, το 2022 525 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους και έφτασε το 2023 σε 539 αυτοκίνητα/1.000 κατοίκους. Σε απόλυτους αριθμούς καταγράφεται επίσης αύξηση, καθώς ενώ το 2019 κυκλοφορούσαν στους ελληνικούς δρόμους 5.247.995 επιβατικά αυτοκίνητα, το 2023 ο αριθμός τους είχε αυξηθεί σε 5.613.134.
Το 80,25% των επιβατικών αυτοκινήτων που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα το 2023 ήταν ηλικίας άνω των 10 ετών, με συνέπεια η χώρα μας να έχει μακράν τον πιο γηρασμένο «στόλο» στην Ε.Ε. Ο μέσος όρος ηλικίας των επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα ήταν το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της ACEA, 17,5 έτη, την ώρα που ο μέσος όρος ηλικίας των επιβατικών αυτοκινήτων στην Ε.Ε. ήταν 12,5 έτη.
Επιδοτήσεις για ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα ετοιμάζουν οι Βρυξέλλες
Ο μεγάλος αναλογικά με τον πληθυσμό και ταυτόχρονα γηρασμένος στόλος αυτοκινήτων στην Ελλάδα σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη χαμηλή ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, με τους πολίτες, ειδικά του λεκανοπεδίου, να επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν αυτοκίνητο, αγοράζοντας ακόμη και ένα μεταχειρισμένο, αντί να περιμένουν –για πολλή ώρα– το λεωφορείο ή να συνωστίζονται λόγω μικρής συχνότητας δρομολογίων στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο ή ακόμη και στο μετρό.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε πρόσφατη ημερίδα του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, αν και ο σημερινός σχεδιασμός του μετρό της Αθήνας προβλέπει ότι με συχνότητα δρομολογίων ανά 4 λεπτά ο μέγιστος αριθμός μετακινούμενων ανά κατεύθυνση σε ώρα αιχμής μπορεί να φτάνει σε 15.000 επιβάτες, είναι σύνηθες η συχνότητα των δρομολογίων να είναι μικρότερη, ανά 6 λεπτά, κάτι που μεταφράζεται σε 10.000 επιβάτες. Εάν τα δρομολόγια στις ώρες αιχμής ήταν ανά 3 λεπτά, ο μέγιστος αριθμός μετακινούμενων ανά κατεύθυνση εκτιμάται ότι θα μπορούσε να φτάσει σε 20.000 επιβάτες. Εάν και στις τρεις γραμμές (μετρό και ΗΣΑΠ) η συχνότητα των δρομολογίων αυξανόταν στα τρία λεπτά, τότε θα ήταν σαν να είχαμε μία νέα λεωφόρο 110 χιλιομέτρων !
Οι μετακινήσεις και κυρίως η ατμόσφαιρα επιβαρύνονται και από την κυκλοφορία στους ελληνικούς δρόμους και γηρασμένων φορτηγών και λεωφορείων, τα οποία επιπλέον είναι και επικίνδυνα για την πρόκληση ατυχημάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ACEA, ο μέσος όρος ηλικίας των φορτηγών στην Ελλάδα ήταν το 2023 22,6 έτη, έναντι 14,1 ετών στην Ε.Ε. και ο μέσος όρος ηλικίας των λεωφορείων 17,6 έτη έναντι μέσου όρου ηλικίας 12,2 ετών στην Ε.Ε.