Την ουσιαστική πρόοδο στις «επείγουσες μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες» θέτει η Κομισιόν ως προϋπόθεση για να δώσει θετική εισήγηση στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την πΓΔΜ. Στο θέμα της ονομασίας επαναλαμβάνεται η ανάγκη επείγουσας λύσης, ενώ σημειώνεται η επίσκεψη ελληνα υπουργού Εξωτερικών στα Σκόπια για πρώτη φορά σε 11 χρόνια.
Ενώ για έξι χρόνια η Κομισιόν επαναλάμβανε στις ετήσιες εκθέσεις προόδου τη θετική εισήγησή της, κάνοντας θετική αποτίμηση της συνολικής προόδου της χώρας, φέτος αναφέρει πως «η ενταξιακή πορεία της χώρας βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεταθέτει για μετά τις εκλογές του Απριλίου την εισήγησή της αναγνωρίζοντας ότι η πολιτική κρίση του 2015, «η πιο σοβαρή πολιτική κρίση από το 2001», έφερε στην επιφάνεια τις συστημικές αδυναμίες της χώρας.
Όπως σημειώνει η φετινή έκθεση προόδου, το σκάνδαλο των υποκλοπών, «στο οποίο φαίνεται να εμπλέκονται ανώτερα κυβερνητικά στελέχη», πιστοποιεί «παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων», «παρεμβάσεις στη δικαστική ανεξαρτησία, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τις εκλογές», καθώς και «διαφθορά».
Ωστόσο, στην έκθεση υπογραμμίζεται πως τόσο η κυβέρνηση όσο και άλλοι πολιτικοί φορείς δεσμεύτηκαν να αντιμετωπίσουν τις εν λόγω θεσμικές αδυναμίες, μετά τη μεσολάβηση του αρμόδιου για τη Διεύρυνση επιτρόπου Γιοχάνες Χαν και τριών ευρωβουλευτών έτσι ώστε να επιλυθεί η κρίση, εφαρμόζοντας το μεταρρυθμιστικό πακέτο το οποίο παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ονομασίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει πως «πρέπει να επιλυθεί επειγόντως» και προσθέτει πως «οι σχέσεις με την Ελλάδα συνέχισαν να επηρεάζονται από το ζήτημα της ονομασίας».
Η έκθεση επισημαίνει πως κατά την περίοδο στην οποία επικεντρώνεται η αξιολόγηση δεν πραγματοποιήθηκαν «επίσημες συνομιλίες για το θέμα αυτό υπό την αιγίδα του ΟΗΕ», ωστόσο αναφέρει πως «ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ανέλαβε την πρωτοβουλία να επισκεφθεί τα Σκόπια για πρώτη φορά σε 11 χρόνια».
Επιπλέον σημειώνεται, πως «με την ευκαιρία αυτή, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μία σειρά σημαντικών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης», ενώ αναγνωρίζει πως «οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις συνεχίζονται κανονικά».
Τέλος, στην έκθεση προόδου για την πΓΔΜ αναφορά γίνεται στον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η χώρα στη διαχείριση των προσφυγικών ροών. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η χώρα βρίσκεται στην οδό διέλευσης των μεταναστών από την Τουρκία και την Ελλάδα προς τη βόρεια Ευρώπη και ως εκ τούτου έχει γίνει πέρασμα για «πρωτοφανή αριθμό» μεταναστών.
Συστήνεται στη χώρα κατά το επόμενο έτος να πάρει συγκεκριμένα μέτρα που σχετίζονται με την υποδοχή προσφύγων, την αποτελεσματική διαχείριση των συνόρων και την καταπολέμηση των διακινητών.
-«Οπισθοδρόμηση» βλέπει η Κομισιόν για Τουρκία, στην ετήσια έκθεσή της
Κριτική για την οπισθοδρόμηση της σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, την ελευθερία των ΜΜΕ και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και επαίνους για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στην χώρα και τον τρόπο που έχει χειριστεί τους εκατομμύρια πρόσφυγες μέχρι στιγμής απευθύνει στην Τουρκιά η Κομισιόν, στην ετήσια έκθεσή της.
Η έκθεση, η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, αφορά εκτός της Τουρκίας και χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και εξετάζει αν έχει σημειωθεί πρόοδος στην εκπλήρωση των απαιτήσεων προσχώρησης στην Ε.Ε.
Για την Τουρκία «η ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος και η αρχή της διάκρισης των εξουσιών έχουν υπονομευθεί από το 2014, ενώ δικαστές και εισαγγελείς βρίσκονται υπό ισχυρή πολιτική πίεση», αναφέρει η έκθεση, συμπληρώνοντας ότι «υπήρξε σημαντική οπισθοδρόμηση στους τομείς της ελευθερίας της έκφρασης και της δυνατότητας να γίνονται συγκεντρώσεις».
Σημειώνεται ότι η έκθεση είχε καθυστερήσει να έρθει στην δημοσιότητα για εβδομάδες, καθώς υπήρχαν φόβοι στις Βρυξέλλες ότι η κριτική προς την Αγκυρα θα δυσκόλευε τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται ανάμεσα στην Κομισιόν και την Τουρκία, για να καταλήξουν σε ένα σχέδιο δράσης που θα σταματούσε την ροή των μεταναστών στην Ευρώπη. Λόγος της καθυστέρησης ήταν επίσης και οι εκλογές στην γειτονική χώρα.
Ενώ ευρωπαίοι αξιωματούχοι μιλούν για αλλαγές στον τόνο της έκθεσης, υποστηρίζουν ότι στην ουσία δεν υπήρξαν αλλαγές στην κριτική που ασκείται στην Αγκυρα. Η Τουρκία έχει ζητήσει ως αντάλλαγμα για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης να ανοίξουν διαπραγματευτικά κεφάλαια που μέχρι τώρα παρέμεναν παγωμένα. Στο κεφάλαιο της οικονομικής νομισματικής πολιτικής έχει γίνει «καλή πρόοδος» για το άνοιγμα του, ένα κεφάλαιο το οποίο δεν είχε παγώσει ποτέ από την Κύπρο. Από τα κυπριακά κεφάλαια που είναι παγωμένα δεν αλλάζει κάτι.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επίσης πιέζει την Αγκυρα να ξεκινήσει ειρηνευτικό διάλογο με τις Κουρδικές δυνάμεις και εξέφρασε «σημαντικές ανησυχίες» για την παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Συγχρόνως, ο αρμόδιος επίτροπος Χαν τόνισε ότι «το "μομέντουμ" που έχει δημιουργηθεί με τις συνομιλίες στην Κύπρο θα μπορούσε να ενισχύσει τις ενταξιακές συνομιλίες με την Τουρκία», εννοώντας ότι αν λυθεί το Κυπριακό αυτό θα βοηθούσε την ενταξιακή διαδικασία.
«Η σημερινή προσφυγική κρίση δείχνει πόσο σημαντική είναι η συνεργασία με την Ε.Ε. και τις χώρες της νοτιανατολικής Ευρώπης», είπε ο κ. Χαν και πρόσθεσε ότι «μια σαφής ευρωπαϊκή προοπτική μεταμορφώνει σταδιακά τις χώρες-εταίρους μας και ενισχύει τη σταθερότητα γύρω από την Ενωσή μας».