Στην πλειονότητά τους τα θύματα ήταν πεζοί, ποδηλάτες, χρήστες πατινιών και μοτοποδηλάτων. Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να μειώσει κατά το ήμισυ τους νεκρούς από τροχαία έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019.
Ενα «καμπανάκι» από τις Βρυξέλλες επιβεβαιώνει τη διάχυτη αίσθηση πως αυξάνονται τα τροχαία ατυχήματα στους ελληνικούς δρόμους. Η ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Μεταφορών και Ασφάλειας (European Transport Safety Council) αναδεικνύει ότι το 2022 σημειώθηκαν 20.678 θάνατοι στους δρόμους της Ε.Ε., η συλλογική δηλαδή αύξηση μεταξύ 2021 και 2022 προσδιορίζεται σε 4%. Ωστόσο, όπως υπενθυμίζεται στη σχετική έκθεση, οι θάνατοι το 2022 μπορεί να έχουν αυξηθεί σε σύγκριση με το 2021, έχουν όμως μειωθεί σε σχέση με το 2019 κατά 9% στις 27 χώρες της Ε.Ε.
Στην πλειονότητά τους τα θύματα ήταν πεζοί, ποδηλάτες, χρήστες πατινιών και μοτοποδηλάτων. Σε 19 από τις 32 χώρες που παρακολουθoύνται από το Performance Index Report της European Transport Safety Council –δηλαδή τις 27 χώρες της Ε.Ε., το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία και τη Σουηδία, το Ισραήλ και τη Σερβία– σημειώθηκε αύξηση των θανάτων στις οδικές αρτηρίες. Μεταξύ των χωρών αυτών είναι και η Ελλάδα, όπου το 2022 έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο 635 άνθρωποι έναντι 624 το 2021.
«Ο αριθμός αυτός σημαίνει 61 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων στη χώρα μας τη στιγμή που στις άλλες χώρες έχουμε: 21 στη Νορβηγία, 22 στη Σουηδία, 26 στη Δανία και στο Ηνωμένο Βασίλειο, 28 στην Ελβετία, 31 στην Ιρλανδία, 33 στη Γερμανία», σημειώνει ο Πανελλαδικός Σύλλογος «SOS Τροχαία Εγκλήματα» στο ομώνυμο ιστολόγιό του. Την υψηλότερη θνησιμότητα, δε, σημείωσαν πέρυσι η Ρουμανία και η Σερβία με 86 και 83 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους. Βεβαίως, υπάρχουν χώρες όπου τα δεδομένα είναι πιο ελπιδοφόρα. Συγκεκριμένα, σε 13 κράτη υπήρξε μείωση σε θανάτους από τροχαία ατυχήματα. Προηγείται, λοιπόν, η Σλοβενία με 25% μείωση από την προηγούμενη χρονιά, ακολουθούν η Λετονία (23%), η Λιθουανία και η Κύπρος (18%).
Κάνοντας μια ανασκόπηση της τελευταίας δεκαετίας, ωστόσο, παρατηρείται βελτιωμένη εικόνα.
«Η πρόοδος της μείωσης των θανάτων από τροχαία ήταν αξιόλογη», σημειώνει ο ευρωπαϊκός οργανισμός στην ανακοίνωσή του, «το 2012 και 2013, με ποσοστό 8%· ακολούθησαν έξι χρόνια στασιμότητας, κατά τα οποία η μείωση ήταν μόλις 6%». Το 2020, χρονιά κατά την οποία επιβάλλονται περιορισμοί στις μετακινήσεις λόγω του κορωνοϊού, καταγράφεται πτώση 17%. Η πτώση των τροχαίων συνεχίζεται και το 2021 (-13%), ωστόσο ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται κατά 5%, καθώς τα lockdowns αρχίζουν να χαλαρώνουν...
Το ρεκόρ της Πολωνίας
Σε κλίμακα, λοιπόν, δεκαετίας 2012-2022, «πρωταθλήτρια» αναδεικνύεται η Πολωνία, όπου μειώθηκαν συνολικά κατά 47% οι θάνατοι στην άσφαλτο. Στον αντίποδα της Πολωνίας, βρίσκονται η Μάλτα και η Ολλανδία, όπου τα τροχαία του 2022 υπερτερούν εκείνων του 2012.
Στόχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι να μειώσει κατά το ήμισυ τους νεκρούς από τροχαία έως το 2030 με βάση τα επίπεδα του 2019, της τελευταίας χρονιάς «κανονικότητας». Πρόκειται για το όραμα των «μηδενικών απωλειών». Την 1η Μαρτίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε πρόταση για τρία νομοθετήματα που θα συμβάλουν στην οδική ασφάλεια.
Συγκεκριμένα, προτάθηκε η αναθεώρηση της οδηγίας της Ε.Ε. για την άδεια οδήγησης, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την ισχύ δοκιμαστικής περιόδου τουλάχιστον δύο ετών για τους αρχάριους οδηγούς μετά την επιτυχή δοκιμασία οδήγησης και τον κανόνα μηδενικής ανοχής για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη θέσπιση της διασυνοριακής επιβολής των κανόνων οδικής κυκλοφορίας που σχετίζονται με την ασφάλεια, έτσι ώστε να μη μένουν ατιμώρητες οι διασυνοριακές παραβάσεις. Τέλος, έχει προταθεί να τεθεί σε εφαρμογή ένα νέο σύστημα, που θα καθιστά δυνατή την έκπτωση από το δικαίωμα οδήγησης με ισχύ σε ολόκληρη την Ε.Ε.
Οι αριθμοί
20.678 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στους δρόμους της Ευρώπης το 2022.
61 νεκροί ανά εκατομμύριο κατοίκων στην Ελλάδα το 2022.
22 νεκροί ανά εκατομμύριο κατοίκων στη Σουηδία, 26 στη Δανία και στο Ηνωμένο Βασίλειο, 28 στην Ελβετία, 31 στην Ιρλανδία και 33 στη Γερμανία.