Μέχρι πριν από λίγα χρόνια οι ξένοι τουρίστες που επισκέπτονταν την Αθήνα ψώνιζαν το πολύ κάνα σουβενίρ από την Πλάκα ή από το Μουσείο της Ακρόπολης και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Άλλωστε, η διαμονή τους στην Αθήνα, ή ευρύτερα στην Αττική, κρατούσε ελάχιστα καθώς ήταν απλώς ένα πέρασμα πριν καταλήξουν σε κάποιο νησιωτικό προορισμό ή μια ολιγόωρη στάση στην περίπτωση αυτών που επισκέπτονταν την πρωτεύουσα στο πλαίσιο κρουαζιέρας. Αρκετοί, βεβαίως, δεν περνούσαν καν από την Αθήνα, αφού έφταναν κατευθείαν στον τελικό προορισμό με πτήσεις τσάρτερ.
Η μετατροπή της Αθήνας τα τελευταία χρόνια σε «αυτόνομο» τουριστικό προορισμό, τάση που αναμένεται να ενισχυθεί το επόμενο διάστημα, καθιστά πλέον ελκυστικές, αλλά και αναγκαίες, τις επενδύσεις των επιχειρηματικών ομίλων όχι μόνο σε ξενοδοχεία, αλλά πλέον και στο λιανεμπόριο, με την έμφαση, μάλιστα, να δίνεται στις φίρμες πολυτελείας.
Ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση βρίσκονται οι τελευταίες κινήσεις της «Αττικά Πολυκαταστήματα». Κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό του νέου σχήματος που θα δημιουργηθεί με τη συμμετοχή εφοπλιστικών και ξενοδοχειακών ομίλων, στο οποίο θα υπαχθούν οι δραστηριότητες της «Αττικά Πολυκαταστήματα» και συγγενών - θυγατρικών εταιρειών της, κατέχει η σύναψη συμφωνιών με μεγάλους οίκους πολυτελών ειδών του εξωτερικού, προκειμένου αυτοί να έχουν θέση στο Ελληνικό, ενώ εξετάζει το ενδεχόμενο συνεργασιών με ξένες δυνάμεις για την ανάπτυξη πολυκαταστημάτων εντός επίσης της εμβληματικής επένδυσης του Ελληνικού. Οι συζητήσεις για τη σύναψη αυτών των συμφωνιών δεν έχουν ακόμη προχωρήσει, καθώς σε αυτήν τη φάση προέχει η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τη δημιουργία του νέου επιχειρηματικού σχήματος.
Σύμφωνα με το επενδυτικό σχέδιο της Lamda Development για το Ελληνικό, προβλέπεται εντός της πρώτης πενταετίας η ανέγερση δύο εμπορικών κέντρων: ενός στη ζώνη ανάπτυξης «Γειτονιά Μαρίνας Αγίου Κοσμά», εκτιμώμενης δόμησης 30.000 τ.μ., και ενός εντός του πολεοδομικού κέντρου επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης, η μεικτή μισθώσιμη επιφάνεια του οποίου εκτιμάται σε 72.000 τ.μ.
Πολύ πιο κοντά, εντός του 2020 σύμφωνα με τον σχεδιασμό της εταιρείας, τοποθετείται η σύναψη συμφωνιών για την αντιπροσώπευση δύο επιπλέον σημάτων, πέραν αυτών που έχει ήδη στο χαρτοφυλάκιό της (Armani Exchange, Zegna, Burberry, John Varvatos, Moncler, Hugo Boss και σχετικά πρόσφατα Samsonite και Scotch & Soda), σήματα που επίσης αναμένεται να κινούνται στην κατηγορία πολυτελείας.
Ώθηση, εξάλλου, στις φίρμες πολυτελείας αναμένεται να δώσει η επέκταση του κεντρικού καταστήματος της «Αττικά Πολυκαταστήματα», στο City Link, κατά 4.000 τ.μ., η ολοκλήρωση της οποίας αναμένεται προς το τέλος του 2020.
Ενίσχυση των πολυτελών φιρμών παρατηρείται και στο επίπεδο των εκπτωτικών καταστημάτων. Η πλειονότητα των νέων καταστημάτων που έχουν εγκαινιασθεί το τελευταίο διάστημα στο εκπτωτικό κέντρο McArthurGlen ανήκει στην κατηγορία των φιρμών πολυτελείας: Boss Womensware, Zeus+Dione. Σύντομα, δε, αναμένεται να ανοίξει κατάστημα Samsonite.
Στο Golden Hall εγκαινιάστηκε πριν από λίγες ημέρες τo πρώτο κατάστημα Georg Jensen, ένα από τα πιο γνωστά δανικά σήματα στην κατηγορία του κοσμήματος, με είδη που ανήκουν και στην κατηγορία της λεγόμενης προσιτής πολυτέλειας.
Η αναθέρμανση της εμπορικής κίνησης στην Αθήνα, η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και στην αύξηση του τουρισμού, αποτυπώνεται και στα στοιχεία του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΙΝΕΜΥ - ΕΣΕΕ). Τον Σεπτέμβριο του 2019 καταγράφηκε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά κλειστών καταστημάτων στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας.
Σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας του ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ, το ποσοστό των κλειστών καταστημάτων επί του συνόλου ήταν 25,58%, μειωμένο σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2019 (26,25%). Έξι χρόνια πριν, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 32,3%. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι στον πλέον εμπορικό δρόμο της πρωτεύουσας, την οδό Ερμού, δεν υπάρχει πια σχεδόν κανένα μη μισθωμένο εμπορικό ακίνητο, όταν τον Σεπτέμβριο του 2012 είχε «κατεβάσει ρολά» το 26,2% των καταστημάτων.
Το γεγονός δε ότι παραμένει κλειστό περίπου 1 στα 4 καταστήματα οφείλεται κατά βάση στη χαμηλή ακόμη κίνηση στο τμήμα του κέντρου προς την πλευρά των Χαυτείων και της Ομόνοιας.
Κέντρο αγορών
Η αναμόρφωση της Αθήνας τα τελευταία χρόνια, ειδικά στην περιοχή πέριξ της πλατείας Συντάγματος, αποτυπώνεται και στην εικόνα που έχουν οι τουρίστες και για τα εμπορικά καταστήματα. Ενώ το 2009 σε μία κλίμακα από το 1-10 τα εμπορικά καταστήματα στην πρωτεύουσα (σε ό,τι αφορά τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές τους) αξιολογούνταν από τους τουρίστες με 7,6, ο βαθμός το 2019 έφτασε το 8,3 (σ.σ.: τα στοιχεία προέρχονται από τις έρευνες ικανοποίησης τουριστών που πραγματοποιούν η gbr consulting και η Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών - Αττικής και Αργοσαρωνικού). Καταγράφεται, εξάλλου, ένα ολοένα και αυξανόμενο ποσοστό τουριστών που επιλέγουν την Αθήνα και για να κάνουν αγορές.
Στην έρευνα της gbr consulting και των ξενοδόχων της Αττικής για το 2018 οι αγορές ως λόγος επιλογής της Αθήνας καταλάμβανε την τρίτη θέση (με ποσοστό 24% στις ηλικίες 31-50 και 27% στις ηλικίες 18 -30), όταν το 2015 καταλάμβανε την τέταρτη θέση και με πολύ χαμηλότερο ποσοστό, μόλις 12%.