Το παρελθόν ως σταθερή αξία για το παρόν και το μέλλον. (Ή και το αντίστροφο για τους ανιστόρητους οπαδούς της πρώτης φοράς στα πάντα).
Ποιό άραγε παρελθόν θα επιλέξει κανείς; Αυτό που μπορεί να επαναληφθεί (ανεξάρτητα με ποιά μορφή θεάτρου), αυτό που μεταμορφώνεται, ή εκείνο που απορρίπτεται ως παρωχημένο.
Υπάρχουν θιασώτες και από τις δύο πλευρές. Δόκιμο και χρήσιμο να επιλέξουμε το παρελθόν εκείνο, που έχει δοκιμασθεί από τα χρόνια της εμπειρίας, στο καμίνι των γεγονότων, το παρελθόν που μπορεί να χρησιμεύσει ως επιτυχής αναλογία-οδηγός στο σήμερα.
2 Πράγματι, ο πόλεμος κατά της Ουκρανίας αποτελεί την επιλογή ενός μόνο ηγέτη, όχι μιας χώρας. Ενός προσώπου ηγεμονικού και του επιτελείου του, του παντοδύναμου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ενός ηγέτη αυταρχικού με δικτατορικές τάσεις και παραμορφώσεις του κοινοβουλευτισμού.
Ωστόσο, ο Βλ. Πούτιν δεν αντιγράφει τα φαντάσματα της Ιστορίας είτε της Ευρώπης είτε της Ρωσίας τους τελευταίους αιώνες. Ξυπνά μνήμες, οδηγεί σε κάποιες συγκρίσεις αλλά είναι σημαντικές οι διαφορές. Διαθέτει πυρηνικά όπλα με τα οποία απειλεί, συσπείρωσε εναντίον του σύμπασα τη Δύση και την Ιαπωνία ακόμα, δεν διαθέτει και δεν προβάλλει κάθε ιδεολογικό όραμα, δεν διαθέτει σοβαρούς συμμάχους κλπ.
Με ευκολία τον χαρακτήρισαν ορισμένοι ως "νέο Χίτλερ", Στάλιν της εποχής μας, συνεχιστή των Τσάρων ή μόνο του Ιβάν του Τρομερού και άλλα ανάλογα. Υπερβολές, στρεβλώσεις σε επιμέρους ομοιότητες, αυθαίρετες εξισώσεις που μάλλον αποτελούν βιασμούς της ιστορίας.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποτελεί μία ιδιάζουσα προσωπικότητα ηγέτη της Ανατολής τον 21ο αιώνα, με ισχυρή πιθανότητα να γίνει αυτός ένα φάντασμα της ιστορίας στο μέλλον. Το πολιτικό μέλλον για το προσωπικό του καθεστώς και η υστεροφημία του (καθώς με την εισβολή στην Ουκρανία άνοιξε όλα τα χαρτιά του) παραμένουν ανοικτά, ρευστά και αβέβαια. Τα φαντάσματα της Ιστορίας για τους αυταρχικούς ηγέτες, που ανοίγουν πολέμους δεν είναι ευνοϊκά, οδηγούν σε προβλέψεις αρνητικές, δυσοίωνες, άδοξες.
Παραγνώρισε ο Βλ. Πούτιν τρεις παράγοντες σημαντικούς σε ρόλο στην εποχή μας, αγνόησε το αίσθημα του λαού του, υποτίμησε το σθένος των Ουκρανών (ακόμα και ρωσοφώνων), αρκέστηκε σε χονδροειδή συνθηματολογία για την εισβολή του, εξέλαβε την Ουκρανία ως "ιστορικό λάθος" του Λένιν και ως ένα τραυματισμένο ήδη γείτονα στην Κριμαία. Για να αποδειχθεί σκληροτράχηλος αντίπαλος, πατριώτης αγωνιστής και κομμάτι της Ευρώπης, της οποίας η απειλή συσπείρωσε τη Δύση στο σύνολό της.
Αυταρχικός αλλά και απομονωμένος ηγέτης. Δεν τον αποδέχθηκαν, όπως επί Μπ. Ομπάμα και Ντ. Τραμπ, οι ΗΠΑ πλήρως αδιάφορες για την Ευρώπη, δεν διατηρήθηκε η ενεργειακή ομηρία της Γερμανίας και η "πολιτική προσέγγισης" με την Αγγ. Μέρκελ, δεν παρέμειναν σε κομμάτια το ΝΑΤΟ, οι Βρυξέλλες, η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανεξάρτητα από τα όποια σχέδια του είναι ολοφάνερο ότι ο Βλ. Πούτιν δεν επιχειρεί, γιατί δεν το μπορεί, αναβίωση της Τσαρικής Ρωσίας (ποιάς εποχής άραγε;) παραδοσιακής αντιπάλου της Τουρκίας, εξαπέλυσε βάρβαρο πόλεμο κατά Ορθοδόξων, χρησιμοποιεί εναντίον τους μουσουλμάνους τζιχαντιστές. Τα παλιά "ιερά σύμβολα" της Ρωσίας μετέτρεψε σε φαντάσματα.
Φυσικά και δεν επιχειρεί αναβίωση της Σοβιετικής Ένωσης όσο και εάν ο Βλ. Πούτιν, πράκτορας γραφειοκράτης στην Ανατ. Γερμανία, δεν συνήλθε ποτέ από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, της μεγάλης Αυτοκρατορίας, της Υπερδύναμης, που κατέστρεψαν πριν και μετά τον Γκορμπατσώφ οι κομμουνιστές ηγέτες.
Γενικά, το κομουνιστικό σύστημα, το οποίο από την εποχή του Βλ. Λένιν δώρισε στους Ουκρανούς ταυτότητα και "ανεξαρτησία " για να συμπεριφερθούν αχάριστα απέναντι στη Μόσχα, κατά το γνωστό διάγγελμα του Πούτιν.
Φαντάσματα της Ιστορίας η Σοβιετική Ένωση, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, η Ευρώπη της Γιάλτας.
Ο Πούτιν δεν είναι αφελής κατακτητής αλλά υπερφιλόδοξος. Αμετροεπής, αλαζόνας. Το φάντασμα του, με το οποίο θέλει να κερδίσει μια θέση στην Ιστορία είναι λιγότερο φιλόδοξο αλλά και κάτι περισσότερο από την κατάσταση περιφερειακής δύναμης. Θέλει να συγκροτήσει τη "Μεγάλη Ρωσία" ως ισχυρή δύναμη όχι απλώς στις γειτονικές χώρες με απειλές και απαιτήσεις ουδετεροποίησης ή με χώρες-προτεκτοράτα, όπως η Λευκορωσία αλλά ως Ρωσία και σύμμαχοι "ως υπερδύναμη", δηλαδή με παγκόσμιο ρόλο και επιρροή. Με εναντίωση προς ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ένωση και σε αντιστοιχία με την ισχυρή Κίνα.
Πολλά θα εξαρτηθούν από το κατά πόσο θα επιτύχει το σχέδιο ολοκληρωτικής, στην κυριολεξία, κατάκτησης και ποδηγέτησης της Ουκρανίας, η παγκόσμια δηλαδή απειλή ενός "Θερμού πολέμου".
Δύσκολο να το επιτύχει ως διεθνής εκβιαστής και επίφοβος. Πέραν της μεγάλης στρατιωτικής ισχύος και υποδομής (που δεν απέδειξε, μέχρι ώρας τουλάχιστον), σοβαρά αποτελέσματα σ´ ένα πόλεμο χωρίς κανένα κανόνα πολέμου), η Ρωσία δεν έχει μεγάλη οικονομική ισχύ αυτοκρατορίας, δεν διαθέτει ιδεολογική εμβέλεια, απειλείται με σοβαρές κυρώσεις, και στο εσωτερικό της υπάρχουν δυνάμεις της αντιπολίτευσης, αντιπολεμικές διαθέσεις και ευρύτατη δυσαρέσκεια).
Χωρίς αμφιβολία ο Βλ. Πούτιν αποτελεί σιδερένια προσωπικότητα, κυρίαρχο για δύο δεκαετίες ενός λαού και ενός συστήματος σε αδυναμία να εξελιχθεί σε κοινοβουλευτική δημοκρατία. Αναμφίβολα υπήρξε καλύτερος σε αποτελέσματα ανασυγκρότησης από τους περισσότερους προκατόχους και υπέβαλε την ηγεμονική του παρουσία στη Μέση Ανατολή, τα Βαλκάνια, την Αφρική. Πολλές οι επιμέρους αναφορές και συγκρίσεις με ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα των περασμένων αιώνων. Η τακτική λ.χ. του Αδόλφου Χίτλερ στην εισβολή Αυστρίας, Πολωνίας και Τσεχοσλοβακίας, οι ψευδολόγοι ισχυρισμοί για χρήση πυρηνικών όπλων, η όλη τακτική " καμένης γης" που θυμίζει Μεσαίωνα.
Στρατοπέδευση επί μήνες, ασφυκτική πολιορκία αλλά και με διεξόδους φυγής των πολιορκημένων, ανελέητοι βομβαρδισμοί κατά πάντων, προσφυγιά, ερημοποίηση των κατεστραμμένων πόλεων.
Τα φαντάσματα της Ιστορίας σε νέο ρόλο Στάλινγκραντ από την ανάποδη. Κουτούζωφ και ερημοποίηση Μόσχας κατά της κατάκτησης από τον Ναπολέοντα. Παγκόσμιος Πόλεμος με όλους τους Συμμάχους της Δύσης και της Ανατολής (ακόμα και η Ιαπωνία) αντιπάλους επικριτές, με το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης ενισχυμένο από τον ευτελισμό του Πατριάρχη Μόσχας και τόσα άλλα.
Τα φαντάσματα της Ιστορίας, που προκάλεσε με την άφρονα εισβολή του ο Βλ. Πούτιν διδάσκουν ότι οι αυταρχικοί ηγέτες κάθε εποχής αρχίζουν πολέμους για να βρεθούν τελικά ηττημένοι ή στην αγχόνη. Πως οι Δημοκράτες πάντα νικούν στο τέλος, και οι εποχές των αναβιώσεων των αυτοκρατορικών οραμάτων έχουν περάσει οριστικά.