Επιδόματα και ασφάλιση ανεργίας σε εποχή φτώχειας και λιτότητας και στη Γαλλία είναι στο επίκεντρο της προεδρικής προεκλογικής εκστρατείας. Λίγες ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών της 23ης Απριλίου, η προπορευόμενη στις δημοσκοπήσεις ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν μιλάει για τους «ξεχασμένους ανέργους» (λευκούς Γάλλους εννοεί πάντα) στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης. Αλλά οι υποσχέσεις προς τους ανέργους κατέχουν κεντρική θέση και στο πρόγραμμα του φαβορί Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος λέει πως έχει κοστολογήσει και θα εφαρμόσει επέκταση επιδόματος και ασφάλισης για πολλούς μήνες, και για όλους.
Για τον 39χρονο σοσιαλφιλελεύθερο πρώην υπουργό Οικονομίας του Σοσιαλιστή προέδρου Ολάντ, η πάταξη της ανεργίας, πεισματικά άνω του 10% στη Γαλλία, είναι προτεραιότητα και βασική προεκλογική δέσμευση. Ο Μακρόν, ο οποίος κατεβαίνει ως ανεξάρτητος «κεντρώος» και εμφανίζεται ως φαβορί για να εκλεγεί πρόεδρος στον β' γύρο στις 7 Μαΐου, μιλάει για επέκταση του επιδόματος και της ασφάλισης ανεργίας για όλους, επιχειρηματίες, αγρότες, αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και μισθωτούς που παραιτούνται οικειοθελώς από μια δουλειά.
Σε αντάλλαγμα, ο ιδρυτής του κινήματος «En Marche!» («Εμπρός!») επιθυμεί να θεσπίσει εκτός από αυτά τα δικαιώματα και «νέες υποχρεώσεις», για να καταστήσει πιο υπεύθυνους τους δικαιούχους και να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση του σχεδίου του με εξοικονόμηση στη διαχείριση των κρατικών δαπανών. Αυτές οι προτάσεις στο προεκλογικό πρόγραμμα του Μακρόν εξετάστηκαν από το Institut Montaigne, ένα φιλελεύθερο κέντρο αναλύσεων, το οποίο δημοσίευσε λεπτομερή κοστολόγηση, σαφώς πιο ακριβή από αυτήν που παρουσιάζει ο υποψήφιος.
Σχετικά με την αποζημίωση για την παραίτηση μισθωτών εργαζομένων, που θα είναι δυνατή μία φορά κάθε πέντε χρόνια στο πρόγραμμα του Μακρόν, το Institut Montaigne αναφέρει ότι «άτομα που έχουν παραιτηθεί και είναι εγγεγραμμένα στο Κέντρο Απασχόλησης αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν λάβει αποζημίωση είναι το πρώτο κοινό για το μέτρο αυτό. Ο αριθμός θα αυξηθεί καθώς θα εγγράφονται και δικαιούχοι μέσω παραίτησης, μη προηγουμένως εγγεγραμμένοι στο κέντρο απασχόλησης». Το Montaigne προβλέπει ένα «απροσδόκητο αποτέλεσμα» αυτού του μέτρου που θα μπορούσε να κοστίζει περίπου
1 δισ. ευρώ κάθε χρόνο. Θα μπορούσε επίσης να έχει και «συνέπειες στη συμπεριφορά»: ενθαρρυμένοι από τη μεταρρύθμιση, περισσότεροι εργαζόμενοι ενδέχεται να υποβάλουν παραίτηση. Αυτές οι νέες συμπεριφορές ενδέχεται να κοστίσουν επιπλέον 1,7 δισ. ευρώ σε ένα μεσαίο σενάριο, αυξάνοντας το συνολικό κόστος της μεταρρύθμισης σε 2,7 δισ. ευρώ. Σε έναν μαξιμαλιστικό υπολογισμό, το κόστος εκτοξεύεται σε 5,4 δισ. Ο ίδιος ο Μακρόν κοστολογεί το μέτρο του πολύ πιο χαμηλά, σε 1,44 δισ. ευρώ.
Το Institut Montaigne πιστεύει ότι η αποζημίωση των μη μισθωτών ανέργων μπορεί να κοστίσει από 0,9 ως 3,3 δισ. ευρώ για ένα μέσο σενάριο 2,1 δισ. Ο υποψήφιος του «En Marche!» δεν προσφέρει κοστολόγηση για αυτό. Ο ίδιος λέει ότι το μέτρο του θα καλύψει τρεις διαφορετικές ομάδες πληθυσμού: τους ενεργούς αυτο-απασχολούμενους επιχειρηματίες (739.000 άτομα το 2014 για ένα μέσο μηνιαίο εισόδημα 410 ευρώ), τους μη εργαζόμενους αγρότες (500.000 για 1.360 ευρώ) και τους λοιπούς μη μισθωτούς, συμπεριλαμβανομένων των ελευθέρων επαγγελματιών (1,9 εκατομμύρια για 3.260 ευρώ). Στο μέσο σενάριο, η επέκταση της ασφάλισης ανεργίας στους μισθωτούς που παραιτούνται και στους αυτοαπασχολούμενους θα μπορούσε να κοστίσει 4,8 δισ. ευρώ. Στο μαξιμαλιστικό σενάριο, το κόστος εκτοξεύεται σε 8,7 δισ.
Επί του παρόντος, και από τα 50 έτη, η μέγιστη διάρκεια των παροχών έχει αυξηθεί από 24 σε 36 μήνες. Ο Εμανουέλ Μακρόν σχεδιάζει να αυξήσει το όριο ηλικίας στα 59 χρόνια. Σύμφωνα με το Institut Montaigne, η ακαθάριστη εξοικονόμηση θα μπορούσε να εκτιμηθεί σε 550 εκατ. ευρώ ετησίως. Οι ηλικιωμένοι δικαιούνται και ειδικό επίδομα αλληλεγγύης (ASS), οπότε συνολικά οι καθαρές εξοικονομήσεις θα μπορούσαν να είναι μόνο 390 εκατ. ευρώ ετησίως.
Φιλόδοξος και κεντρικός στόχος του Μακρόν παραμένει σταθερά η μείωση της ανεργίας στο 7% μέχρι το 2022 με ταυτόχρονη εξοικονόμηση 25 δισ. ευρώ. Για να επιτευχθεί ο στόχος, ο αριθμός των ατόμων που αναζητούν εργασία θα πρέπει να μειωθεί κατά 1,1 εκατομμύριο, συμπεριλαμβανομένων 680.000 που λαμβάνουν επίδομα και 570.000 που το δικαιούνται. Σύμφωνα με το Institut Montaigne, τα στοιχεία του οποίου επικαλείται η (δεξιά) εφημερίδα «Le Figaro», «οι δαπάνες θα πρέπει να μειωθούν κατά 8,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 7,9 δισ. από το επίδομα ανεργίας».