Το 2023, η παγκόσμια κοινότητα έχει να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις και άλλες τόσες απειλές, κάποιες νέες και άλλες παλιές. Ήδη οι αναλυτές έχουν κάνει τις προβλέψεις τους ως προς τις προκλήσεις και από καμία δεν λείπει η Ρωσία και η εισβολή της στην Ουκρανία. Η απειλή που γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 2022, εξακολουθεί και φέτος και το μόνο που μένει να δει κανείς είναι πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η Ρωσία και ο Πούτιν.
Αναλυτές του του Eurasia Group έχουν προειδοποιήσει ότι «Εάν στριμωχτεί στην γωνία, θα μετατραπεί από παγκόσμιος παίκτης σε επικίνδυνο και αδίστακτο κράτος που αποτελεί ένα σοβαρό και διάχυτο κίνδυνο για την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και όχι μόνο». Ακόμη, οι ίδιοι βλέπουν πως η Ρωσία συνεχίζει να μπορεί να μεταμορφωθεί σε ένα αδίστακτο κράτος που συνιστά απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια, τα δυτικά πολιτικά συστήματα, τον κυβερνοχώρο, την επισιτιστική ασφάλεια και φυσικά την Ουκρανία.
Σύμφωνα με την Tatiana Stanovaya, οι προκλήσεις που έχει συναντήσει φέτος η Ρωσία είναι:
Πρώτη πρόκληση: Το πολιτικό μέλλον του Βλαντίμιρ Πούτιν
Το πρώτο και βασικότερο ζήτημα που πρέπει να ξεκαθαρίσει είναι αν τελικά ο Πούτιν θα διεκδικήσει την επανεκλογή του, στις προεδρικές εκλογές του 2024. Εδώ αξίζει να θυμηθεί κανείς ότι το σύνταγμα τροποποιήθηκε το 2020 προκειμένου να του επιτρέψει να παραμείνει στον προεδρικό θώκο μέχρι το 2036.
Σε άλλη περίπτωση, μπορεί κάλλιστα να ορίσει ένα διάδοχο. Σε αυτήν την περίπτωση, για να εξασφαλίσει αρκετό χρόνο για την εκστρατεία, θα πρέπει να το αποφασίσει μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2023. Προς το παρόν, κανείς δεν είναι σίγουρος ποια είναι τα σχέδιά του, σημειώνει η Stanovaya εξηγώντας πως αυτό είναι το σύνηθες δεδομένου ότι στον Πούτιν αρέσει να κρατάει κλειστά στα χαρτιά του και να έχει τις ελίτ στο σκοτάδι.
Αν και μετά την αναθεώρηση, όλοι είχαν την εντύπωση πως ο Πούτιν θα έμενε επ' αόριστον στην εξουσία, θα πρέπει να δούμε αν τα σχέδια του έχουν αλλάξει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Πούτιν λατρεύει να λαμβάνει αποφάσεις την τελευταία στιγμή, συχνά με βάση την επικαιρότητα και σε πείσμα των λαϊκών προσδοκιών.
Το πρόβλημα για τις εκλογές 2024 έχει γίνει βασική πηγή ανησυχίας για τις ελίτ της χώρας, και θα επηρεάσει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο ζήτημα τα γεγονότα του 2023, καθώς η πολιτική τάξη προσπαθεί να επεξεργαστεί τις προθέσεις του Πούτιν και να προετοιμαστεί γύρω από αυτές με στόχο την ελαχιστοποίηση του κινδύνου.
Δεύτερη πρόκληση: Το σχίσμα μεταξύ των ελίτ
Δεύτερη πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει είναι το σχίσμα μεταξύ των ελίτ που υποστηρίζουν την κλιμάκωση του πολέμου και εκείνων που διαφωνούν.
Ο διχασμός μεταξύ των ελίτ διαμορφώθηκε σταδιακά μετά την αποχώρηση των δυνάμεων της Ρωσίας από το Χάρκοβο και τη Χερσώνα και τροφοδοτήθηκε από το χτύπημα της Ουκρανίας στη γέφυρα προς την Κριμαία, τα δημοψηφίσματα για την προσάρτηση των κατεχόμενων περιοχών και την ασάφεια για το τι μέλλει γενέσθαι.
Ως προς τον διχασμό, κάποιοι από τις ελιτ καλούν τη Ρωσία όχι μόνο να θέσει τις μάχες ενάντια στην Ουκρανία την πλήρη ισχύ της, αλλά και να αναδιαρθρώσει το πολιτικό και οικονομικό της σύστημα. Αυτοί συνιστούν μία επαναστατική φατρία που είναι υπέρ του Πούτιν, άλλα έχουν ως κύριο στόχο την υποκατάσταση της κυβέρνησης που βλέπουν ως αδιέξοδη.
Ο αγώνας τους για την υπεροχή αναμένεται να είναι ένας από τους βασικούς πολιτικούς αγώνες του 2023 και σε μεγάλο εξαρτάται από τα γεγονότα στο πεδίο των μαχών: όσο χειρότερη είναι η στρατιωτική απόδοση της Ρωσίας, τόσο πιο σκληρή είναι η μάχη των πραγματιστών με τα γεράκια.
Οι επιλογές του Πούτιν: Όλα αυτά φέρνουν τη Ρωσία μεταξύ της στρατιωτικής τρέλας και της προσεκτικής εξέτασης μιας πιθανής αποκλιμάκωσης. Ο Πούτιν θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα ενισχύσει την «δονκιχωτική», σύμφωνα με την Stanovaya, επιδίωξή του για την αποφασιστική ήττα του Κιέβου ή εάν θα επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με τη Δύση, αν όχι με την Ουκρανία.
Τρίτη πρόκληση: Ο επερχόμενος κυβερνητικός ανασχηματισμός
Το τρίτο και βασικότερο ζήτημα που θα αντιμετωπίσει η Ρωσία το 2023 περιστρέφεται γύρω από τον κυβερνητικό ανασχηματισμό, όπου είναι δύσκολο να προβλεφθεί ποιος θα αντικαταστήσει ποιον
Οι λόγοι που είναι βέβαιος ο ανασχηματισμός
Πρώτον, ο λόγος που ένας ανασχηματισμός είναι βέβαιος είναι η ανάγκη για δυναμισμό και αποτελεσματικότητα. Αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο η τάση του Πούτιν να βάζει τεχνοκράτες στο υπουργικό σχήμα, την προεδρική διοίκηση και τις δομές εξουσίας. Σύμφωνα με την Stanovaya, πρόκειται για σχήματα εξαντλημένα από τον πόλεμο και τις στρατιωτικές αποτυχίες
Δεύτερον, ο ανασχηματισμός προβλέπεται λόγω της επερχόμενης προεδρικής αναμέτρησης. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από την ίδια την ιστορία, συνήθως πριν από προεδρικές εκλογές προηγούνται πάντα ανασχηματισμοί.
Τρίτον, στο εσωτερικό της Κυβέρνησης έχει συσσωρευτεί μεγάλη ένταση με αποτέλεσμα να χρειάζεται αλλαγές το προσωπικό. Ο Σοϊγκού και ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Γκερασίμοβ κατηγορούνται για διαφθορά των ενόπλων δυνάμεων. Από την άλλη, ο Μεντβέντεφ συνεχίζει να κάνει δηλώσεις που αποτελούν μεγάλο πρόβλημα για τον Πούτιν και ο δήμαρχος της Μόσχας είναι κατά ένα μεγάλο βαθμό απολιτίκ.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τα στελέχη είναι δυσαρεστημένα το ένα με το άλλο, κάτι που δίνει στον Πούτιν κίνητρο για να θέλει να αλλάξει τα πράγματα.