Αυτός ήταν ο κύριος στόχος της τριήμερης επίσκεψης του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και της προέδρου της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Κίνα. Να μετριάσει δηλαδή τις ανησυχίες της Δύσης μπροστά στην άρνηση του ισχυρού της άνδρα Σι Τζινπίνγκ να αντιταχθεί στη ρωσική εισβολή.
Και σε δεύτερο πλάνο, να ισχυροποιήσουν τους οικονομικούς δεσμούς της Ευρώπης με την Κίνα που ανοίγεται και πάλι μετά την παρατεταμένη περίοδο της πανδημίας. Το αποτέλεσμά της ως προς το πρώτο σκέλος ήταν άδηλο. Η κινεζική πλευρά διεμήνυσε ότι θα αναλάβει δράση όταν και όπως κρίνει αναγκαίο, δείχνοντας ξεκάθαρα ποιος είναι αυτός που κρατά τα ηνία.
Οι δυτικές εταιρείες
Προ μηνών ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς είχε μεταβεί στο Πεκίνο και είχε επικριθεί έντονα γιατί απέφυγε να κάνει το ταξίδι μαζί με τον Μακρόν, όπως του είχε προτείνει ο γάλλος πρόεδρος. Και πριν από μερικές εβδομάδες ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ κατέφθανε στην κινεζική πρωτεύουσα, εν όψει της εξαμηνιαίας προεδρίας της χώρας του στην ΕΕ, με βασικό θέμα συζήτησης το κινεζικό σχέδιο για τη διευθέτηση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, αλλά και τις προοπτικές εμβάθυνσης της συνεργασίας των δύο χωρών. Αναλυτές αναφέρουν ότι αυτός ο ευρωπαϊκός συνωστισμός στο Πεκίνο προϊδεάζει για ένα πράγμα.
Πως είναι ζήτημα χρόνου η Κίνα αφενός να ενισχύσει σε βαθμό εξάρτησης τις δυτικές εταιρείες όπως επιθυμεί κι αφετέρου να αναδειχτεί σε πολύτιμο θεματοφύλακα της διεθνούς σταθερότητας και ασφάλειας στον τομέα του επιχειρείν. Στο ζήτημα της Ουκρανίας εν προκειμένω, ο Σι θα μπορούσε να είναι το πρόσωπο-κλειδί για την εξεύρεση λύσης, όπως αναφέρουν αναλυτές. Προς το παρόν πάντως δεν έχει απαιτήσει από τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Ουκρανία και να σεβαστεί τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της, ούτε έχει καταδικάσει τη Μόσχα για τη χρήση ωμής βίας.
Ωμή αντιμετώπιση
Το πρόσφατο ταξίδι Μακρόν – Φον ντερ Λάιεν σχολιάστηκε έντονα κυρίως για την αποτυχία τους – ειδικότερα του γάλλου προέδρου – να επιδείξουν κοινό μέτωπο ενότητας. Η προσπάθειά τους υπονομεύτηκε άλλωστε από την πρώτη στιγμή από τους ίδιους τους οικοδεσπότες και δη από την υποδοχή που επεφύλαξαν στους επίσημους προσκεκλημένους.
Ο Μακρόν συνοδευόμενος από πλήθος γάλλων επιχειρηματικών και επενδυτών παρέστη σε επίσημο δείπνο και σε στρατιωτική παρέλαση με όλες τις τιμές. Ηπιε μάλιστα τσάι με τον κινέζο ομόλογό του στη μεγαλούπολη Γκουανγκτζού στην καρδιά της μεταποιητικής δραστηριότητας της Κίνας. Αντίθετα, η Φον ντερ Λάιεν αποκλείστηκε από πολλές από τις επίσημες εκδηλώσεις. Το μήνυμα του Σι δεν θα μπορούσε να τεθεί πιο ωμά. Αυτός που έρχεται με απλωμένα χέρια, δηλαδή ο Μακρόν, θα τύχει θερμής υποδοχής. Αντίθετα εκείνος που ορθώνει το ανάστημά του στο Πεκίνο θα μπει στο περιθώριο.
Οι επικρίσεις Φον ντερ Λάιεν
Για την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν το πρώτο ταξίδι στο Πεκίνο αφότου ανέλαβε την κορυφαία θέση στις Βρυξέλλες το 2019. Η πανδημία που ακολούθησε και έπειτα η άρνηση του Πεκίνου να καταδικάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία διατάραξαν τις διμερείς σχέσεις, ακόμη και τις διπλωματικές συναντήσεις μέσω Διαδικτύου.
Ωστόσο λίγες ημέρες προτού φθάσει στην Κίνα η Φον ντερ Λάιεν εκφώνησε μια σκληρή ομιλία, κατά την οποία επέκρινε την κινεζική στήριξη προς τη Μόσχα όσο και τον κινέζο πρόεδρο προσωπικά. Το Πεκίνο «έχει γίνει πιο καταπιεστικό στο εσωτερικό και πιο διεκδικητικό στο εξωτερικό» είπε, υποδεικνύοντας μάλιστα ότι η ΕΕ θα μπορούσε να τερματίσει τις προσπάθειες που καταβάλλει εδώ και καιρό για τη σύναψη μιας μεγάλης εμπορικής συμφωνίας με την Κίνα.
Στον αντίποδα, ο Μακρόν που έχει αποφύγει να χρησιμοποιήσει ανοιχτά έντονη κριτική κατά της Κίνας, έφθασε συνοδευόμενος από μια μεγάλη αντιπροσωπεία κορυφαίων επιχειρηματιών, μεταξύ άλλων και της Airbus -πιθανολογείται συμφωνία με την εταιρεία γαλλικής κατασκευής αεροσκαφών – αλλά και τους υπουργούς του των Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ και Εξωτερικών Κατρίν Κολονά.
