«Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και χάσουν οι Συντηρητικοί τότε θα έχουμε το τέλος μιας εποχής. Θα είναι μια αξιοσημείωτη στιγμή για τη βρετανική πολιτική» εξηγεί στο «Βήμα» ο Τόνι Τράβερς, καθηγητής στο Τμήμα Διακυβέρνησης του London School of Economics.
Γιατί ο Ρίσι Σούνακ επέλεξε να προκηρύξει εκλογές τώρα;
«Σίγουρα έπαιξαν ρόλο κάποιες οικονομικές εξελίξεις της προηγούμενης εβδομάδας. Για παράδειγμα, ο πληθωρισμός έπεσε κατά 2 μονάδες στο 3%, ενώ πριν από δύο εβδομάδες καταγράφηκε αύξηση του ΑΕΠ ενάντια στις προβλέψεις. Οπότε θεωρώ ότι ο Σούνακ προσπάθησε να εκμεταλλευτεί αυτές τις καλές οικονομικές συγκυρίες. Επίσης, ο Σούνακ ξέρει πως έχει κάνει ό,τι μπορεί, δεδομένης της κακής «κληρονομιάς» που παρέλαβε από τους προκατόχους του Λιζ Τρας και Μπόρις Τζόνσον. Πιθανόν να σκέφτηκε ότι «αυτό είναι, δεν θα γίνει καλύτερο, οπότε ας δοκιμαστεί και σε εκλογές»».
Ποια είναι τα βασικά ζητήματα που θα απασχολήσουν προεκλογικά τους βρετανούς ψηφοφόρους;
«Οπως στις περισσότερες χώρες, η οικονομία παίζει πάντα σημαντικό ρόλο. Η ποιότητα ζωής στο Ηνωμένο Βασίλειο σήμερα είναι ελάχιστα καλύτερη από όσο στις τελευταίες εκλογές το 2019. Υπάρχει πολύ μικρή οικονομική ανάπτυξη. Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών παραμένει το ίδιο χαμηλό με το 2019, το οποίο συμβαίνει για πρώτη φορά από το 1950, όταν ξεκίνησαν οι μετρήσεις.
Αυτό είναι βασικό ζήτημα για τους πολίτες. Ωστόσο, στις προεκλογικές εκστρατείες των κομμάτων δεν θα δούμε κάτι πολύ διαφορετικό από όσα ήδη έχουμε ακούσει, δεδομένου ότι ο χρόνος είναι ελάχιστος μέχρι τις εκλογές. Οι Συντηρητικοί εστιάζουν στη μείωση των μεταναστευτικών ροών, στην αύξηση των αμυντικών δαπανών και στη διασφάλιση της τάξης. Οι Εργατικοί μιλούν για τη βελτίωση των δημόσιων υπηρεσιών, όπως η υγεία, η εκπαίδευση και οι μεταφορές – όλα αυτά έχουν πρόβλημα. Το βασικό τους επιχείρημα όμως είναι η ανάγκη για σταθερότητα, το οποίο αποτελεί αξιοσημείωτη αλλαγή πολιτικού χαρακτήρα, καθώς αυτό διαχρονικά ήταν γνώρισμα των Συντηρητικών».
Τι έπληξε περισσότερο τη δημοφιλία της κυβέρνησης Σούνακ;
«Το πρόβλημα δεν είναι τόσο ο Σούνακ αλλά η ευρύτερη λαϊκή δυσαρέσκεια προς τους Συντηρητικούς. Κυρίως ευθύνεται το χάος γύρω από τη διαδικασία του Brexit, διότι οδήγησε το κόμμα σε κατακερματισμό και σε διάσπαση σε συνιστώσες. Ετσι δημιουργήθηκε η αίσθηση πως η διακυβέρνηση των Συντηρητικών εν γένει είναι χαοτική και όντως είναι, τουλάχιστον την τελευταία τετραετία.
Συνήθως η Αριστερά βιώνει τέτοιου είδους κατακερματισμούς. Ομως υπάρχουν στιγμές που οι Εργατικοί συνειδητοποιούν ότι «πρέπει να κερδίσουν» και το κάνουν. Το έκαναν με τον Τόνι Μπλερ το 1997 και όπως φαίνεται θα το κάνουν και τώρα. Μετά τις εκλογές, οι Τόρις πρέπει να αναλογιστούν πώς έχασαν τους ψηφοφόρους του Κέντρου, να ανασυγκροτηθούν μετά τον κατακερματισμό που τους προκάλεσε το Brexit, να σταματήσουν τον «εμφύλιό» τους και να αποφασίσουν τι είδους κόμμα θέλουν να είναι».
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τους Εργατικούς τουλάχιστον 20 μονάδες μπροστά. Θα δούμε πράγματι μια τεράστια επιτυχία για τον Κιρ Στάρμερ;
«Για την ώρα διαφαίνεται όντως μια τεράστια επιτυχία, αλλά πάντα τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Για παράδειγμα το 2017, όταν η Τερέζα Μέι κήρυξε εκλογές, προηγούνταν με αρκετή διαφορά στις δημοσκοπήσεις, όμως τελικά δεν κέρδισε τόσο άνετα. Ωστόσο όλα συνηγορούν πως, είτε με εμφατική διαφορά είτε όχι, θα υπάρξει αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό. Και αν κάτι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις είναι πως για τους Βρετανούς είναι ώρα για αλλαγή».
