Διαδραστικοί χάρτες, ψηφιακή ενισχυτική διδασκαλία, ανίχνευση δεξιοτήτων και κλίσεων των μαθητών και μαζί ενίσχυση της κριτικής σκέψης κόντρα στην παπαγαλία με συλλογικές εργασίες και «πολλαπλό βιβλίο», με την προώθηση της βιβλιοφιλίας και την επανάκαμψη των κλασικών μεθόδων της γραφής και της ανάγνωσης.
Κάπως έτσι φαντάζεται το νέο σχολείο, το «ανοιχτό σχολείο» όπως το ονομάζει, ο υπουργός Παιδείας, κ. Κ. Πιερρακάκης, που πέρα από τα πανεπιστήμια προετοιμάζει συστηματικά και οργανωμένα την πλήρη αναδιοργάνωση και ανασύνταξη των δημόσιων σχολείων, Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων.
Οι πυλώνες της αναδιοργάνωσης
Την οποία περιγράφει ως μια διαρκή άμιλλα ανάμεσα στις πολλές οθόνες των σχεδόν κυρίαρχων πια νέων τεχνολογιών και των παλαιών μα αξεπέραστων, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, εκπαιδευτικών αρχών της γραφής στο χαρτί με το χέρι και της ανάγνωσης από το βιβλίο.
Ο υπουργός Παιδείας θέλει να αντιστρέψει τις επικρατούσες τάσεις οπισθοχώρησης του δημόσιου σχολείου και να το καταστήσει ξανά ανταγωνιστικό προς τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και ελκυστικό για τους μαθητές και τους γονείς.
Η φιλοδοξία του ευγενής, αναγκαία, αλλά συνάμα απαιτητική. Επιβάλλει συστηματική, καλά οργανωμένη προσπάθεια και βεβαίως τη συμμετοχή της πολυπληθούς εκπαιδευτικής κοινότητας. Οπως εξομολογείται ο ίδιος, οφείλει την όποια προσωπική πρόοδό του στην αγάπη για τα βιβλία που του μετέδωσε ένας εκπαιδευτικός στα χρόνια της πρώιμης εφηβείας και στην απόκτηση αλγοριθμικής σκέψης που εξασφάλισε μέσω των μαθηματικών.
Πιστεύει ακράδαντα ότι το εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να αναδιοργανωθεί πλήρως ώστε να μαθαίνει στα παιδιά την αλγοριθμική μέθοδο παραγωγής και δημιουργίας, να δείχνει δηλαδή τον δρόμο ολοκλήρωσης ενός έργου, πώς να κινείσαι βήμα-βήμα προς την επίτευξη ενός στόχου, προς την εκπλήρωση ενός σκοπού και ταυτόχρονα να καλλιεργεί τη φαντασία, να διευρύνει τους ορίζοντες του μυαλού, καλλιεργώντας μαζί την έννοια του συνειδητού και συμμέτοχου στα κοινά πολίτη.
Αυτοί είναι για τον κ. Πιερρακάκη οι οδηγοί, οι πυλώνες της επιδιωκόμενης αλλαγής του νέου ελκυστικού «ανοιχτού σχολείου». Αποδίδει έτσι εξαιρετική σημασία στην κατανόηση των μαθηματικών, στην ανάδειξη και αναγέννηση του μαθήματος της λογοτεχνίας και βεβαίως στην εισαγωγή πράξεων εθελοντισμού στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Ενισχύεται το μάθημα της λογοτεχνίας
Βάσει των παραπάνω, τα βιβλία θα αλλάξουν όλα. Το «πολλαπλό βιβλίο», πέραν του ενός ανά μάθημα, έχει ήδη δρομολογηθεί και θα εφαρμοστεί στα σχολεία από το 2025. Στην παρούσα φάση, όπως διαβεβαιώνει ο υπουργός Παιδείας, έχει ολοκληρωθεί η πρόσκληση για την κατάθεση προτάσεων από τις συγγραφικές ομάδες. Σε αυτό το πλαίσιο ενισχύεται το μάθημα της λογοτεχνίας.
Οι μαθητές πέραν της αποσπασματικής προσέγγισης των λογοτεχνικών έργων θα διδάσκονται τουλάχιστον δύο βιβλία κατ' έτος, οι μαθητές θα ολοκληρώνουν την ανάγνωσή τους στη διάρκεια της χρονιάς και θα κάνουν εργασίες επ' αυτών. Επιπλέον προετοιμάζεται και πρόκειται να εισαχθεί πιο εντατικά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση η έννοια του πρότζεκτ, των συλλογικών δηλαδή εργασιών κατά ομάδες μαθητών, με προφανή σκοπό την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και του ομαδικού πνεύματος.
Οι διαδραστικοί χάρτες επίσης ήδη παραδίδονται και μέχρι το προσεχές καλοκαίρι θα έχουν παραδοθεί σε όλα τα σχολεία της χώρας. Ταυτόχρονα θα υπάρξουν οι απαραίτητες προσθήκες στα σχολικά προγράμματα σπουδών για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους και τον πλήρη εμπλουτισμό τους με περισσότερο οπτικοποιημένο υλικό.
Ψηφιακή ενισχυτική διδασκαλία
Ο κ. Πιερρακάκης υπόσχεται ότι η ψηφιακή ενισχυτική διδασκαλία, που θα ξεκινήσει από την επόμενη εκπαιδευτική χρονιά στα μαθήματα των μαθηματικών και της γλώσσας σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού, αποσκοπεί στην υποστήριξη όλων ανεξαιρέτως των μαθητών σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Οταν ολοκληρωθεί, θα έχει οπτικοποιηθεί το σύνολο της διδακτέας ύλης σε όλα τα μαθήματα όλων των τάξεων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Θα υπάρξει πρόβλεψη για μαθητές με προβλήματα ακοής, δηλαδή μαθήματα σε νοηματική γλώσσα, και ειδικώς για τους μαθητές της Γ' Λυκείου θα υπάρχει live μετάδοση μαθημάτων και θα παρασχεθεί δυνατότητα στους μαθητές να θέτουν ερωτήματα στους εκπαιδευτικούς.
Με την ολοκλήρωση του Λυκείου οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν πιστοποίηση στο μάθημα της Πληροφορικής. Και για τον επαγγελματικό προσανατολισμό καθιερώνονται τεστ ανίχνευσης δεξιοτήτων και κλίσεων των μαθητών ώστε να γνωρίζουν πριν από τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού σε ποια αντικείμενα έχουν κλίση.
Για την αρτιότερη και χωρίς προβλήματα ψηφιακή μετάδοση των μαθημάτων το υπουργείο Παιδείας εντατικοποιεί την εγκατάσταση και διασύνδεση όλων των σχολείων με σύγχρονα δίκτυα οπτικών ινών σε συνεργασία με άλλα αρμόδια υπουργεία.
Επιπλέον σύντομα θα τεθούν σε λειτουργία δύο ψηφιακές πλατφόρμες. Η μια θα αφορά την άμεση και ακριβή αποτύπωση των κενών ώστε να καταγράφονται έγκαιρα και οι εκπαιδευτικοί να ενημερώνονται πολύ νωρίς για την περιοχή πρόσληψής τους. Η δεύτερη θα είναι πλατφόρμα e-parents, η οποία θα αντικαταστήσει το σύνολο της έγχαρτης επικοινωνίας των γονέων και κηδεμόνων με το σχολείο και την εκπαιδευτική κοινότητα, ώστε να ενημερώνονται για τις απουσίες των μαθητών, να δίνουν τη συναίνεσή τους για εκδρομές κ.λπ.
Επαγγελματική εκπαίδευση
Πέραν του «ανοιχτού σχολείου» ο υπουργός Παιδείας αποδίδει εξαιρετική σημασία στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, όπως προκύπτει και από το κατατεθέν στη Βουλή σχετικό νομοσχέδιο. Ο χώρος της παλαιάς τεχνικής εκπαίδευσης ενοποιείται και δημιουργούνται νέες δομές, ικανές να αποδίδουν ενεργούς επαγγελματίες σε πλήθος τεχνικών τομέων.
Για τον σκοπό αυτόν θα ιδρυθούν Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης σε όλη την επικράτεια και θα συνδεθούν με την αγορά εργασίας και τις τοπικές οικονομίες. Σε κάθε ΚΕΕΚ θα συνυπάρχουν και θα αλληλεπιδρούν, διατηρώντας την οργανική αυτοτέλειά τους, Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης, Επαγγελματικά Λύκεια και Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, ενώ θα παρέχεται και μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας.
Για την ίδρυση ενός ΚΕΕΚ θα πρέπει να συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο (campus) τουλάχιστον μια δομή εκπαίδευσης, μια δομή κατάρτισης και ένα εργαστηριακό κέντρο. Προβλέπεται να ιδρυθούν 60 ΚΕΕΚ (23 με ημερήσιο ΕΠΑΛ, ΙΕΚ και εργαστηριακό κέντρο και άλλα 37 με ημερήσιο και εσπερινό πρόγραμμα).
Τη γενική εποπτεία και συντονισμό όλων των ΚΕΕΚ θα έχει μάνατζερ εκτελεστικός διευθυντής. Για τη διασύνδεσή τους με την αγορά εργασίας και τις τοπικές οικονομίες από τον προσεχή Δεκέμβριο ιδρύονται και θα λειτουργούν, ως οργανικές μονάδες των ΚΕΕΚ, τα Γραφεία Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας, τα οποία θα συνεργάζονται με επαγγελματικούς φορείς, θα μελετούν και θα επεξεργάζονται στατιστικά δεδομένα και θα μεριμνούν για την κάλυψη των επαγγελματικών αναγκών των σπουδαστών.
Μέσω υπηρεσιών εξατομικευμένης συμβουλευτικής οι μαθητευόμενοι και επανακαταρτιζόμενοι θα ενημερώνονται για τις προοπτικές της επαγγελματικής ειδίκευσης που αποκτούν και τις ευκαιρίες διαπερατότητας σε επόμενες βαθμίδες εκπαίδευσης. Για την υποστήριξή τους δημιουργείται ψηφιακή πύλη ενημέρωσης για τις ειδικότητες που προσφέρει κάθε δομή των ΚΕΕΚ, το θεσμικό πλαίσιο πρακτικής άσκησης και μαθητείας, καταλόγους ενδιαφερόμενων επαγγελματιών και επιχειρήσεων σε τοπικό επίπεδο.
Τέλος, για την αναβάθμισή των Εργαστηριακών Κέντρων το υπουργείο Παιδείας έχει προβλέψει την προμήθεια και ανανέωση του εργαστηριακού εξοπλισμού συνολικού κόστους 124 εκατ. ευρώ. Στόχος της όλης αναδιάταξης της επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι να διαμορφωθούν προϋποθέσεις για την ανάδειξη ικανού αριθμού κρίσιμων για την παραγωγή, αξιόπιστων, καλά εκπαιδευμένων χειριστών σύνθετων πια συστημάτων και μηχανημάτων που σπανίζουν ολοένα και περισσότερο από την ελληνική οικονομία.
