Αρα οι εξαγγελίες Πιερρακάκη ότι μέσα στον Ιανουάριο ο νόμος που τόσα χρόνια περιμέναμε, για τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ξένα ιδρύματα, θα περάσει από τη Βουλή θα έπρεπε να μου προκαλεί ενθουσιασμό.
Τα τραγικά αποτελέσματα της PISA όπου οι Ελληνες μαθητές «πάτωσαν», χειρότερα από κάθε άλλη χρονιά, δημιουργούν μεγάλο προβληματισμό. Μήπως, δηλαδή, το υπουργείο Παιδείας ρίξει όλο του το βάρος στη μεταρρύθμιση αυτή της ίδρυσης ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα και αδιαφορήσει για τον «ελέφαντα στο δωμάτιο».
Το μεγάλο πρόβλημα παιδείας για τη χώρα δεν είναι αν θα έρθει ή όχι το Χάρβαρντ στην Ελλάδα. Είναι ότι οι μαθητές του ελληνικού σχολείου δεν έχουν τα εφόδια να κατανοήσουν επαρκώς ένα γραπτό κείμενο και να ανταγωνιστούν σε βασικά μαθήματα τους μαθητές των περισσότερων ανεπτυγμένων χωρών του κόσμου.
Οι χαμηλές επιδόσεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Οποιος ανοίξει την ελληνική τηλεόρασή του σε εκπομπές γνώσεων αντιλαμβάνεται αμέσως πόσο χωλαίνει η ελληνική παιδεία ακόμη και σε επίπεδο απλών εγκυκλοπαιδικών γνώσεων.
Νέοι άνθρωποι που αδυνατούν να απαντήσουν πού βρίσκεται η Ουκρανία και την τοποθετούν ακόμη και στα... σύνορα με τη Νέα Ζηλανδία, που δεν γνωρίζουν τι μετράει η κλίμακα μποφόρ και δεν ξέρουν τι σημαίνουν οι λέξει «λιλιπούτειος», «σθένος» και «λειψυδρία». Θεωρούν ότι ο σπίνος είναι... φυτό, ο Ιβάν ο Τρομερός... ποιητής, η αβελτηρία... γραμμή εκκίνησης και ότι η παραφίνη... θεά. Ενώ αγνοούν παντελώς τι μπορεί να σημαίνει η λέξη «ρεκλάμα», ενώ πιστεύουν ότι «τρισκατάρατο» είναι ένα πλοίο με τρία κατάρτια.
Αλλά τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Ελεγα ένα πρωί στο ραδιόφωνο ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της PISA, το 47% των δεκαπεντάχρονων στην Ελλάδα είναι στην κατώτατη βαθμίδα στα μαθηματικά, το 38% στην κατώτατη βαθμίδα της κατανόησης κειμένου και το 37% στη κατώτατη βαθμίδα των φυσικών επιστημών. Και παρενέβη η μητέρα μιας άριστης μαθήτριας για να φωτίσει διαφορετικά το ζήτημα.
«Η κόρη μου μπορεί να λύσει τις πιο απίθανες ασκήσεις, παίρνει άριστα στα περισσότερα μαθήματα, αλλά στις γενικές γνώσεις είναι "σκράπας". Ενώ στις πιο απλές δεξιότητες της καθημερινής ζωής είναι παντελώς ανίκανη. Το εκπαιδευτικό πρόβλημα της χώρας είναι τεράστιο και δεν αφορά στο πανεπιστήμιο. Αφορά στο δημοτικό σχολείο και στην οικογένεια», μου έγραψε.
Διότι πέραν της ελλείψεως βασικών εγκυκλοπαιδικών γνώσεων από μεγάλο ποσοστό των νέων που αγνοούν τι εορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου και τι την 25η Μαρτίου, σημαντικό μέρος του πληθυσμού έχει ανύπαρκτες δεξιότητες. Αδυνατεί να αλλάξει μια λάμπα, να κόψει με το πριόνι ένα κλαρί, να φυτέψει ένα λουλούδι, να μαντάρει ένα σκισμένο παντελόνι, να καθαρίσει ένα ψάρι και να συναρμολογήσει ένα έπιπλο.
Μου έλεγε ένας υπάλληλος «Οδικής Βοήθειας» τον οποίο κάλεσα να τραβήξει το ακινητοποιημένο από αντλία βενζίνης αυτοκίνητό μου ότι υπάρχουν νεαροί οδηγοί που όχι μόνο δεν έχουν την ικανότητα να αλλάξουν το λάστιχο του Ι.Χ. τους, αλλά δεν ξέρουν καν σε ποιο δοχείο να ρίξουν το νερό για τους υαλοκαθαριστήρες και πού το υγρό του ψυγείου.
Μπορεί κάποιοι νέοι να είναι ξεφτέρια στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, αλλά δεν γνωρίζουν ποιοι τροχοί δίνουν την κίνηση στο αυτοκίνητό τους και άρα πού να βάλουν τις αλυσίδες όταν χιονίζει, πώς να δέσουν έναν ναυτικό κόμπο, πώς να κάνουν μια ένεση ή να περιποιηθούν μια μικρή πληγή.
Η ίδρυση ξένων μη κρατικών πανεπιστημίων είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ομως αυτό που επείγει να αντιμετωπίσουμε ως χώρα και χρειάζεται συνεργασία της οικογένειας, των εκπαιδευτικών και των πολιτικών κομμάτων είναι η εκ βάθρων αλλαγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας από το νηπιαγωγείο ακόμη. Είναι πιο σημαντικό ένας νέος να κατανοεί τι διαβάζει και να έχει κριτική σκέψη για να λύσει ένα πρόβλημα της καθημερινής του ζωής παρά να ξέρει να λύνει πολύπλοκες ασκήσεις τριγωνομετρίας και να γνωρίζει πότε ακριβώς έγινε η Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
