Οχρυσός κατέρριψε ένα ακόμα ιστορικό υψηλό τη Δευτέρα, σε ένα ξέφρενο ράλι που έχει φέρει τις αρκούδες στην αγορά, και τους αναλυτές να ανεβάζουν σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση τα στοιχήματά τους για το μέχρι πού μπορεί να φτάσουν οι τιμές.
Ειδικότερα, η τιμή του πολύτιμου μετάλλου ενισχύεται κατά 0,81% στα 2.752,10 δολάρια η ουγγιά, ανεβάζοντας το συνολικό κέρδος για το έτος στο 40%.
Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα σχετικά με το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ τον επόμενο μήνα, έχουν υπερτροφοδοτήσει τη γοητεία του χρυσού ως ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο.
Οι προοπτικές για τον χρυσό είναι αρκετά ανοδικές», υποστηρίζει ο Τζόνι Τέβες, στρατηγικός αναλυτής πολύτιμων μετάλλων της UBS, ο οποίος έχει τιμή στόχο τα 3.000 δολάρια ανά ουγγιά το επόμενο έτος. «Πιστεύουμε ότι οι επενδύσεις σε χρυσό έχουν πολλά περιθώρια να αναπτυχθούν τον επόμενο χρόνο, και αυτό θα οδηγήσει τις τιμές ακόμα υψηλότερα».
Μία ακόμα παράμετρος που επιδρά θετικά στην άνοδο των τιμών του πολύτιμου μετάλλου είναι η προσδοκία των αγορών για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η ΕΚΤ μείωσε την περασμένη εβδομάδα το κόστος δανεισμού κατά 25 μονάδες βάσης, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ συνεδριάζει μία ημέρα μετά τις εκλογές (6-7 Νοεμβρίου) και αναλυτές εκτιμούν ότι μπορεί να περικόψει έως κατά κατά 50 μονάδες βάσης.
Ο χρυσός δεν αποφέρει τόκο, επομένως οι τιμές συνήθως επωφελούνται από την πτώση των επιτοκίων.
Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών και ο χρυσός
Αν και η σημαντική αύξηση στις τιμές του χρυσού έχει περιορίσει τη φυσικό ζήτηση για το πολύτιμο μέταλλο κυρίως στην κορυφαία αγορά της Κίνας, οι κεντρικές τράπεζες ανά τον πλανήτη συνεχίζουν να αυξάνουν τα αποθέματά τους, καθώς διαφοροποιούνται από το δολάριο.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους οι αγορές από τις κεντρικές τράπεζες έφθασαν σε υψηλό ρεκόρ των 483 τόνων.
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η στροφή που έχει παρατηρηθεί από το καλοκαίρι, με δυτικούς επενδυτές να τοποθετούνται σε χρυσό, με αποτέλεσμα να καταγράφονται εισροές σε συγκεκριμένα αμοιβαία κεφάλαια για πέντε συνεχείς μήνες από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο.
Ο Ole Hansen, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στη Saxo Bank, ανέφερε στους Financial Times ότι οι αυξήσεις της τιμής του χρυσού περιλαμβάνουν «τον κίνδυνο της δημοσιονομικής αστάθειας και τις αβεβαιότητες γύρω από τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ», καθώς και τη διαφοροποίηση των κεντρικών τραπεζών από το αμερικανικό δολάριο.
Η νευρικότητα επιτείνεται από την αβεβαιότητα που επικρατεί αναφορικά με το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών στις 5 Νοεμβρίου μεταξύ της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις και του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. «Υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι γύρω στις επόμενες εβδομάδες, με τις εκλογές στις ΗΠΑ να πλησιάζουν», είπε ο Τέβες. «Θα μπορούσαμε να βρισκόμαστε μπροστά σε κάποια ασταθή δράση τιμών».
Κάτι περίεργο συμβαίνει...
Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει με την τιμή του χρυσού δεν έχει ιστορικό προηγούμενο, με πολλούς αναλυτές να προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τη νέα συμπεριφορά του πολύτιμου μετάλλου: καταρρίπτοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, ο χρυσός φαίνεται να έχει αποσυνδεθεί από τους παραδοσιακούς ιστορικούς παράγοντες επιρροής, όπως τα επιτόκια, ο πληθωρισμός και το δολάριο. Επιπλέον, η συνέπεια της ανόδου του έρχεται σε αντίθεση με τις διακυμάνσεις σε κομβικές γεωπολιτικές καταστάσεις.
Και όπως επισημαίνει σε ανάλυσή του στους Financial Times, o Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, πρόεδρος του Queens' College του Cambridge και σύμβουλος των Allianz και Gramercy, το χαρακτηριστικό «παντός καιρού» του χρυσού σηματοδοτεί κάτι που υπερβαίνει τα οικονομικά, την πολιτική και τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Και είναι μια τάση που η Δύση θα πρέπει να δώσει μεγαλύτερη προσοχή.
Ο Ελ-Εριάν επισημαίνει ότι τους τελευταίους 12 μήνες, η τιμή της ουγγιάς χρυσού στις διεθνείς αγορές αυξήθηκε από 1.947 δολάρια σε 2.715 δολάρια, αύξηση σχεδόν 40%. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή η ανοδική πορεία στην τιμή ήταν σχετικά γραμμική και μάλιστα συνέβη παρά τις άγριες διακυμάνσεις στα επιτόκια πολιτικής, μια ευρεία ζώνη διακύμανσης στις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων, την πτώση του πληθωρισμού αλλά και τη μεταβλητότητα του νομίσματος.
Αναλύοντας τις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών, ο Ελ-Εριάν αναφέρει ότι οι αγορές αυτές δεν φαίνεται απλώς να σχετίζονται με την επιθυμία πολλών να διαφοροποιήσουν σταδιακά τα αποθεματικά τους από τη σημαντική κυριαρχία του δολαρίου. Υπάρχει επίσης ενδιαφέρον για τη διερεύνηση πιθανών εναλλακτικών λύσεων στο σύστημα πληρωμών με βάση το δολάριο που βρίσκεται στον πυρήνα της διεθνούς αρχιτεκτονικής για περίπου 80 χρόνια.
Στο ερώτημα γιατί συμβαίνει αυτό υπάρχουν πολλές απαντήσεις, οι οποίες στην πλειοψηφία τους βασίζονται σε μια γενική απώλεια εμπιστοσύνης στη διαχείριση της παγκόσμιας τάξης από την Αμερική. Πολλοί εκφράζουν ανησυχίες για εργαλειοποίηση των εμπορικών δασμών και των επενδυτικών κυρώσεων από την Αμερική.
Άλλοι προβάλλουν την ικανότητα της Ρωσίας να συνεχίσει να συναλλάσσεται και να αναπτύσσει την οικονομία της, παρά το γεγονός ότι ορισμένες από τις τράπεζες της χώρας αποβλήθηκαν το 2022 από το Swift, το διεθνές σύστημα που διέπει τη συντριπτική πλειονότητα των διασυνοριακών πληρωμών. Αν και αναποτελεσματικό και δαπανηρό, αυτό επέτρεψε στη Ρωσία να παρακάμψει το δολάριο και να διατηρήσει ένα βασικό σύνολο διεθνών οικονομικών και χρηματοοικονομικών σχέσεων.
Στη συνέχεια -όπως γράφει ο Μοζάμεντ Ελ-Εριάν- υπάρχει η πτυχή που σχετίζεται με τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, όπου οι ΗΠΑ θεωρούνται από πολλούς ως ασυνεπής υποστηρικτής τόσο των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και της εφαρμογής του διεθνούς δικαίου.
Αυτό που διακυβεύεται εδώ δεν είναι μόνο η διάβρωση του κυρίαρχου ρόλου του δολαρίου αλλά και μια σταδιακή αλλαγή στη λειτουργία του παγκόσμιου συστήματος.
Αυτό που συμβαίνει στην τιμή του χρυσού δεν είναι απλώς ασυνήθιστο όσον αφορά τις παραδοσιακές οικονομικές και χρηματοοικονομικές επιρροές. Επίσης, υπερβαίνει τις αυστηρές γεωπολιτικές επιρροές για να συλλάβει ένα ευρύτερο φαινόμενο που δημιουργεί κοσμική δυναμική.
Καθώς αναπτύσσει βαθύτερες ρίζες, αυτό κινδυνεύει να κατακερματίσει ουσιαστικά το παγκόσμιο σύστημα και να διαβρώσει τη διεθνή επιρροή του δολαρίου και του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ. Αυτό θα είχε αντίκτυπο στην ικανότητα των ΗΠΑ να ενημερώνουν και να επηρεάζουν τα αποτελέσματα και να υπονομεύουν την εθνική τους ασφάλεια. Είναι ένα φαινόμενο που οι δυτικές κυβερνήσεις θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή. Και είναι ένα μέρος όπου υπάρχει ακόμη χρόνος για διόρθωση πορείας, αν και όχι τόσο όσο θα ήλπιζαν ορισμένοι, καταλήγει στο άρθρο του.