Η τουρκική κυβέρνηση υπαναχώρησε από τον αρχικό σχεδιασμό να καταστήσει μεγάλο μέρος του Βορείου Αιγαίου μεταξύ Λήμνου, Σκύρου και Αγίου Ευστρατίου σε πεδίο βολής για την πραγματοποίηση ασκήσεων από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη με πραγματικά πυρά.
Με την ΝΟΤΑΜ υπ' αριθμόν 0889/15 που εξέδωσε στις 27 Φεβρουαρίου η τουρκική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας, η Άγκυρα επιχείρησε να μετατρέψει μια τεράστια έκταση μέσα στο FIR Αθηνών σε τουρκικό πεδίο βολής.
Με τη συγκεκριμένη παράτυπη ΝΟΤΑΜ, η Τουρκία προσπάθησε να δεσμεύσει τον εναέριο χώρο μιας μεγάλης περιοχής από την Σκύρο και τον Άγιο Ευστράτιο μέχρι την Λήμνο ως πεδίο βολής (Firing Exercise Area) για τη διεξαγωγή τουρκικών στρατιωτικών ασκήσεων με πραγματικά πυρά. Οι Τούρκοι «ενημέρωσαν» ότι δεσμεύουν την περιοχή από σήμερα 2 Μαρτίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2015 και η ΝΟΤΑΜ αφορά τον εναέριο χώρο μέχρι τα 8.000 πόδια.
Έπειτα από τη σφοδρή αντίδραση της Αθήνας στην έκδοση της ΝΟΤΑΜ Α0889/15 με την οποία η Άγκυρα (σε συνδυασμό με τη NAVTEX 201/15) δέσμευε μία τεράστια περιοχή στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο ασκήσεις με πραγματικά πυρά από τις 2 Μαρτίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015 (σε μία περιοχή από τη Σκύρο μέχρι τη Λήμνο), η τουρκική πλευρά υποχρεώθηκε τελικά τη Δευτέρα να υποχωρήσει και να προχωρήσει στην έκδοση διορθωτικών - ακυρωτικών ΝΟΤΑΜ που αποκαθιστούν, έστω προσωρινά, την τάξη πραγμάτων στην περιοχή.
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, η κίνηση της Αγκυρας φέρεται να εξόργισε ακόμη και το ΝΑΤΟ που παραδοσιακά τηρεί στάση ουδετερότητας στις διμερείς ελληνοτουρκικές διαφορές, με αποτέλεσμα να ενισχυθούν τα ελληνικά επιχειρήματα.
Η τουρκική υπαναχώρηση έγινε σε δύο δόσεις: Κατ' αρχήν, το πρωϊ της Δευτέρας, η Άγκυρα (και αφού είχαν προηγηθεί τα διαβήματα της ελληνικής κυβέρνησης σε ΝΑΤΟ, ΕΕ, ICAO και Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ), προχώρησε στην έκδοση της πρώτης διορθωτικής ΝΟΤΑΜ (Α0900/15) με την οποία εξαιρούσε από την αρχική περιοχή που είχε δεσμεύσει το κομμάτι του εδάφους της Λήμνου που είχε συμπεριλάβει – κίνηση που συνιστούσε παραβίαση εθνικής κυριαρχίας.
Η απάντηση της Αθήνας ήταν να εκδώσει νέα ακυρωτική ΝΟΤΑΜ, καθώς δεν την ικανοποιούσε ούτε αυτή η κίνηση της Άγκυρας, καθώς η πρόκληση παρέμενε αναλλοίωτη. Έπειτα και από νέες τηλεφωνικές επικοινωνίες, η Άγκυρα υποχρεώθηκε να εκδώσει και δεύτερη διορθωτική ΝΟΤΑΜ, την υπ' αριθμόν Α904/15, περίπου στις 14.30 το μεσημέρι της Δευτέρας, αποσύροντας ολόκληρη την προκλητική ΝΟΤΑΜ Α0889/15 που είχε εκδοθεί την περασμένη Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου.
Όπως πρώτο έγραψε το protothema.gr η αναδίπλωση της Άγκυρας σημειώθηκε σε δύο διαδοχικές φάσεις. Λίγο μετά τις 11 σήμερα το πρωί οι Τούρκοι εξέδωσαν τη ΝΟΤΑΜ υπ' αριθμόν 0900/15 με την οποία αφαιρούσαν την Λήμνο από την περιοχή στην οποία σχεδίαζαν να εκτείνεται το πεδίο βολής τους στο Βόρειο Αιγαίο.
Με τη νέα ΝΟΤΑΜ (αγγελία προς αεροναυτιλλομένους) που εκδόθηκε σήμερα η Άγκυρα επιχείρησε να τροποποιήσει την προηγούμενη αγγελία 0889/15 για τη μονομερή δέσμευση μιας τεράστιας έκτασης στο βόρειο Αιγαίο και συγκεκριμένα ανάμεσα σε Σκύρο, Άγιο Ευστράτιο και Λήμνο προκειμένου η τουρκική πλευρά να προχωρήσει σε αεροπορικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά.
Η νέα ΝΟΤΑΜ με αριθμό 0900/15, τροποποιούσε την αρχική αγγελία (0889/15 που εκδόθηκε στις 27 Φεβρουαρίου). Αυτό που άλλαζε είναι ότι οι Τούρκοι αφαιρούσαν την Λήμνο από την περιοχή που με το έτσι θέλω προσπάθησαν να μετατρέψουν σε πεδίο βολής για την πραγματοποίηση αεροπορικών ασκήσεων.
Η απάντηση της Αθήνας
Η ελληνική απάντηση ήταν άμεση. Μόλις οι Τούρκοι τροποποίησαν την αρχική ΝΟΤΑΜ, η Αθήνα απάντησε με την υπ' αριθμόν 421 νέα ελληνική ΝΟΤΑΜ. Η τουρκική αγγελία 0900 χαρακτηριζόταν «null and void» δηλαδή άκυρη και χωρίς καμία αξία. Κι αυτό διότι μπορεί οι Τούρκοι να είχαν αφαιρέσει τη Λήμνο από το σχεδιασμό για τη δημιουργία του πεδίου βολής, όμως η δεσμευμένη περιοχή συνέχισε να συμπεριλαμβάνει περιοχές εντός της ελληνικής χωρικής θάλασσας και τμήματα του εθνικού εναέριου χώρου, γεγονός που σχεδόν υποχρέωνε την Αθήνα να αντιδράσει με τη μεγαλύτερη δυνατή ένταση στην τουρκική πρόκληση.
Λίγη ώρα μετά τη νέα ελληνική αντίδραση, η τουρκική πλευρά οδηγήθηκε στην απόφαση να ανακαλέσει και τη διορθωτική ΝΟΤΑΜ 0900/15 αποσύροντας -τουλάχιστον προσωρινά- το σχεδιασμό για δημιουργία ενός μόνιμου πεδίου βολής στην καρδιά του Αιγαίου και μέσα στο FIR Αθηνών. Η νέα ΝΟΤΑΜ υπ' αριθμόν 0904/15 ακυρώνει την αγγελία 0900 που δέσμευε την περιοχή μεταξύ Λήμνου και Σκύρου για τη δημιουργία πεδίου βολής.
Το τουρκικό ολίσθημα με την συμπερίληψη της Λήμνου
Οπως είχε επισημάνει το protothema.gr από το πρωί της Δευτέρας, η περιοχή που οι Τούρκοι ήθελαν να μετατρέψουν σε πεδίο βολής περιελάμβανε τμήμα του διεθνούς εναέριου χώρου, σημαντικό κομμάτι του ελληνικού εναέριου χώρου, αλλά δεν σταματούσε σ' αυτά: Η τουρκική ΝΟΤΑΜ συμπεριλάμβανε και τμήμα του ελληνικού εδάφους στο νοτιοανατολικό άκρο της Λήμνου. Επρόκειτο για σοβαρότατη πρόκληση, αφού ξεκάθαρα οι Τούρκοι είχαν συμπεριλάβει ελληνικό έδαφος -και συγκεκριμένα το ακρωτήριο της Αγίας Ειρήνης στη Λήμνο- σε μια περιοχή που προαναγγέλλουν ασκήσεις με πραγματικά πυρά. Με την γκάφα τους αυτή (το πιθανότερο είναι ότι επρόκειτο για λάθος κάποιου εκ των αξιωματικών που σχεδίασαν τα όρια του πεδίου βολής και ενέταξαν σ' αυτό ένα σημείο πάνω στη Λήμνο), οι Τούρκοι ήταν σαν να παραδέχονταν ότι σε θεωρητικό επίπεδο θα μπορούσαν να κάνουν ασκήσεις με πραγματικά πυρά στο νησί, δηλαδή θα είχαν τη δυνατότητα να βομβαρδίσουν τη Λήμνο! Η γκάφα των Τούρκων έδινε σημαντικά επιχειρήματα στην ελληνική διπλωματία που κινήθηκε από την πρώτη στιγμή καταγγέλλοντας διεθνώς την πρωτοφανή κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας.
Το γεγονός ότι οι Τούρκοι εξέδωσαν την τροποποιητική ΝΟΤΑΜ για να εξαιρέσουν την περιοχή πάνω από την Λήμνο, δείχνει ότι η Άγκυρα αντελήφθη την μείζονα πρόκληση με την συμπερίληψη τμήματος της ελληνικής επικράτειας εντός του πεδίου βολής που αποφάσισαν να δημιουργήσουν στην καρδιά του Αιγαίου, δεν αλλάζει όμως την ουσία της τουρκικής κλιμάκωσης και της ποιοτικής αναβάθμισης της επιθετικότητας της τουρκικής κυβέρνησης αφού επιμένει να φτιάξει «firing exercise area» εντός του FIR Αθηνών και σε τμήματα που περιλαμβάνουν εθνικό εναέριο χώρο και ελληνική χωρική θάλασσα.
Τι επεδίωκε η Άγκυρα
Να μετατρέψει μια τεράστια έκταση μέσα στο FIR Αθηνών σε τουρκικό πεδίο βολής, επιχείρησε η Άγκυρα με τη ΝΟΤΑΜ που εξέδωσε στις 27 Φεβρουαρίου η τουρκική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας.
Με τη συγκεκριμένη παράτυπη ΝΟΤΑΜ, η Τουρκία προσπάθησε να δεσμεύσει τον εναέριο χώρο μιας περιοχής από την Σκύρο και τον Άγιο Ευστράτιο μέχρι την Λήμνο ως πεδίο βολής (Firing Exercise Area) για τη διεξαγωγή τουρκικών στρατιωτικών ασκήσεων με πραγματικά πυρά. Οι Τούρκοι «ενημέρωσαν» ότι δεσμεύουν την περιοχή από σήμερα 2 Μαρτίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2015 και η ΝΟΤΑΜ αφορά τον εναέριο χώρο μέχρι τα 8.000 πόδια.
Καραμπινάτη παρανομία
Η περιοχή που οι Τούρκοι ήθελαν να μετατρέψουν σε πεδίο βολής για να κάνουν αεροπορικά γυμνάσια βρίσκεται εξολοκλήρου μέσα στο FIR Αθηνών, όπου η μοναδική αρμόδια για την έκδοση ΝΟΤΑΜ είναι -σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας- η ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας.
Παρά τις πάγιες οδηγίες του ICAO (Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) οι Τούρκοι θέλησαν να δεσμεύσουν την περιοχή για ασκήσεις στο Βόρειο Αιγαίο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Τι επιδίωκε η Άγκυρα; Σκοπός της τουρκικής κίνησης ήταν να δημιουργηθεί επί της ουσίας και de facto ένα μόνιμο τουρκικό πεδίο βολής στην καρδιά του Αιγαίου, αποκόπτοντας ουσιαστικά ολόκληρο το Βόρειο Αιγαίο.
Με την τουρκική ΝΟΤΑΜ δεσμευόταν μια περιοχή πάνω από την οποία διέρχονται οι αεροδιάδρομοι G33και N130 και επίσης επηρεαζόταν η τερματική περιοχή του αεροδρομίου της Λήμνου.
Το τετ-α-τετ του πρέσβη Διάμεση με το γγ του ΝΑΤΟ
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών, δηλαδή ο υπουργός Νίκος Κοτζιάς σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα αποφάσισαν να διεθνοποιήσουν το θέμα της τουρκικής επιθετικότητας κάνοντας διαβήματα σε ΝΑΤΟ, ΕΕ και Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας παρά να μεταφέρουν τις διαμαρτυρίες τους απ' ευθείας στην τουρκική πλευρά όπως παγίως συνέβαινε χωρίς όμως αποτελέσματα αφού στις ελληνικές αιτιάσεις οι Τούρκοι διπλωμάτες επαναλάμβαναν τις στερεότυπες θέσεις της Άγκυρας.
Ενδεικτικό της ελληνικής αποφασιστικότητας να αναδειχθεί η τουρκική προκλητικότητα στα διεθνή φόρα είναι το περιστατικό στο ΝΑΤΟ. Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Συμμαχία πρέσβης Μιχαήλ-Χρηστος Διάμεσης είχε λάβει οδηγίες να προχωρήσει σε έντονο διάβημα προς τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ χθες. Επειδή όμως η Κυριακή ήταν αργία ο πρέσβης Διάμεσης επισκέφθηκε τον γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στο σπίτι του στις Βρυξέλλες. Αρχικώς, λένε οι πληροφορίες, ο κ. Στόλτενμπεργκ αντιμετώπισε με επιφυλακτικότητα τις αιτιάσεις του Έλληνα διπλωμάτη και προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα της τουρκικής ΝΟΤΑΜ για την δημιουργία μόνιμου πεδίου βολής στο Βόρειο Αιγαίο σε θέμα διμερές. Όταν όμως ο γγ του ΝΑΤΟ είδε τους χάρτες που του παρουσίασε ο πρέσβης Διάμεσης, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του protothema.gr, τότε ο κ. Στόλτενμπεργκ πείστηκε ότι δεν πρόκειται για διμερές θέμα.
Μέσα σε λίγες ώρες η τουρκική πλευρά αναγκάστηκε να ανακαλέσει δύο φορές τις ΝΟΤΑΜ με τις οποίες σχεδίαζε να δεσμεύσει μια περιοχή ανάμεσα στην Λήμνο και την Σκύρο για αεροπορικά γυμνάσια με πραγματικά πυρά...
Έντονα διαβήματα σε ΝΑΤΟ, ΕΕ και ICAO
Ήδη το υπουργείο Εξωτερικών έχει ενεργοποιηθεί καταθέτοντας διαβήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ και στον ICAO καταγγέλλοντας την τουρκική πλευρά και επιχειρηματολογώντας ότι με την μονομερή της ενέργεια η τουρκική κυβέρνηση όχι μόνο παραβιάζει την ελληνική κυριαρχία και τους διεθνείς κανόνες αλλά κυρίως θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια της αεροπλοΐας στην ευρύτερη περιοχή.
Τις επόμενες ώρες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς αναμένεται να ενημερώσει τους ομολόγους του των χωρών μελών της ΕΕ για το σοβαρό κρούσμα της τουρκικής επιθετικότητας.
Οι Τούρκοι «τορπιλίζουν» το κλίμα
Σε μια χρονική περίοδο που στην ευρύτερη περιοχή επικρατούν συνθήκες αστάθειας και ενώ το τρίγωνο της ανατολικής Μεσογείου- Μέσης Ανατολής- Βόρειας Αφρικής κινδυνεύει να αποσταθεροποιηθεί ακόμη περισσότερο η Τουρκία δημιουργεί συνθήκες αστάθειες με την πρόθεσή της να φτιάξει πεδίο βολής στην καρδιά του Αιγαίου.
Πολύ περισσότερο, η προσπάθεια των Τούρκων να μετατρέψουν μια μεγάλη περιοχή του Αιγαίου σε πεδίο βολής έγινε λίγο μετά την σχεδόν συμφωνία Αθήνας και Άγκυρας να αναθερμανθεί η διαδικασία των επαφών μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών για την επεξεργασία νέων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) η οποία είχε ανασταλεί την προηγούμενη διετία. Η πρόταση έγινε τις προηγούμενες μέρες από τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών πρέσβυς Δημήτρη Παρασκευόπουλο στον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών Φεριντούν Σινιρλίογλου ο οποίος φέρεται να απάντησε θετικά. Εκ των πραγμάτων η επανάληψη των επαφών για τη διεύρυνση των ΜΟΕ τίθεται σε αμφισβήτηση...
Επίθεση Σακελλαρίδη σε Σαμαρά για ΝΟΤΑΜ Τουρκίας
Επίθεση στον πρόεδρο της ΝΔ κ.Αντώνη Σαμαρά κάνει με δήλωσή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Γαβριήλ Σακελλαρίδης αναφορικά με το θέμα που προέκυψε με την ΝΟΤΑΜ της Τουρκίας που δέσμευε το μισό Αιγαίο για στρατιωτικές ασκήσεις.
Στη δήλωσή του ο κ. Σακελλαρίδης αναφέρει: Η απόσυρση της NOTAM, με την οποία η Τουρκία δέσμευε μία μεγάλη περιοχή του Αιγαίου για στρατιωτικές ασκήσεις μέχρι το τέλος του χρόνου, αποδεικνύει ότι η αποτελεσματική διπλωματία γίνεται αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες, αλλά με αποφασιστικότητα και σχέδιο.
Η βιασύνη του κ. Σαμαρά να ζητήσει σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, ελάχιστες ώρες πριν τελεσφορήσει η ελληνική διπλωματία και αποσυρθεί η τουρκική ΝΟΤΑΜ, τον εκθέτει.
Μεγάλη εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι ο αρχηγός της αξιωματική αντιπολίτευσης ζήτησε ενημέρωση απευθείας από τη στρατιωτική ηγεσία και όχι από την πολιτική. Κάποιος που ήταν μέχρι πριν έναν μήνα Πρωθυπουργός θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικός σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.