Δεδομένου ότι υπάρχει η αντιπαλότητα του Ισραήλ με την Τουρκία, οι παλαιοί φόβοι απέναντι στο Ιράν, οι κυμαινόμενες σχέσεις με τους Παλαιστίνιους, αλλά και οι νέοι φόβοι απέναντι στην Αίγυπτο (όπως τους αναλύει ο στρατηγικός μας αναλυτής καθηγητής Ηλίας Ηλιόπουλος).
Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι ισραηλινοί, για την ανάδειξη νέας Κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, δείχνει ως ο επικρατέστερος για μια τρίτη θητεία, αλλά με μικρότερη πλειοψηφία. Μια πιθανή εκλογική νίκη του Νετανιάχου, ωθεί το εβραϊκό κράτος, ακόμη πιο μακριά από την ειρήνη με τους Παλαιστινίους και λιγοστεύει την απόσταση από μια αναμέτρηση με το Ιράν.
Ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί, αν παραμείνει στην εξουσία, να συνεχίσει την ανέγερση των εβραϊκών οικισμών στα εδάφη που κατακτήθηκαν κατά τον πόλεμο του 1967, μια πολιτική που θα τον τοποθετήσει σε αντίθεση με την Ουάσιγκτον και θα εμβαθύνει τη διεθνή απομόνωση του Ισραήλ. Οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν, ότι το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου, το οποίο έχει αναπτύξει ένα εκλογικό σύμφωνο με την υπερ-εθνικιστική ομάδα Γισραέλ Μπεϊτενού, θα λάβει τις περισσότερες έδρες στις βουλευτικές εκλογές.
Αλλά καθώς στο Ισραήλ, στις εκλογικές αναμετρήσεις πότε ένα κόμμα δεν έχει εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Νετανιάχου, ο οποίος θεωρεί ότι η αντιμετώπιση του Ιράν και οι πυρηνικές φιλοδοξίες του είναι κορυφαία προτεραιότητα του, θα πρέπει να αναζητήσει συμμάχους για τον έλεγχο της Κνεσέτ των 120 εδρών.
Ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές εικάζουν ότι ο Νετανιάχου θα μπορούσε να προσπαθήσει να δημιουργήσει μια πιο μετριοπαθή εικόνα για το Ισραήλ στην παγκόσμια σκηνή, μοιραζόμενος την εξουσία με κεντρώους σχηματισμούς.
ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ
Του Ηλία Ηλιόπουλου
Το κράτος του Ισραήλ βιώνει, για τρίτη φορά από της συστάσεώς του, μιαν τέτοιας εκτάσεως και ποιότητος μεταβολή του γεωστρατηγικού περιβάλλοντός του, όπως αυτή την οποίαν θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Κυβέρνηση που θα σχηματισθεί από την 19η Κνεσσέτ, η οποία θα προέλθει από την κάλπη της 22ας Ιανουαρίου. Λόγω του κρατούντος εκλογικού συστήματος απλής αναλογικής, θα είναι, και πάλι, μετά μαθηματικής βεβαιότητος, Κυβέρνηση Συνασπισμού. Συνεπεία δε του υφισταμένου συσχετισμού ισχύος, του συμμαχικού σχήματος θα ηγείται, εκ νέου, κατά πάσαν πιθανότητα, ο νυν Πρωθυπουργός Binyamin Netanyahu.
Κατά την πρώτη φάση του βίου του Ιουδαϊκού Κράτους, το γεωστρατηγικό περιβάλλον του χαρακτηρίσθηκε από την διαρκή και ορατή Απειλή Διακρατικού Πολέμου, προερχομένη από τα Αραβικά Μουσουλμανικά Κράτη, ή και την ίδιαν την εμπλοκή σε πόλεμο: 1948, 1956, 1967, 1973.
Στην επακολουθήσασα 2α φάση, μετά την θεαματική μεταστροφή του Αιγυπτίου Προέδρου Anwar el Sadat, την υπογραφή των Συμφωνιών του Καμπ-Νταίηβιντ 1978 και την σύναψη της Συνθήκης Ειρήνης του 1979, το γεωστρατηγικό περιβάλλον του Ισραήλ προσδιορίσθηκε από την Απειλή Ενδοκρατικού / Ασυμμέτρου Πολέμου, προερχομένη από Μη Κρατικούς Δρώντες: είτε από το διαβιούν εντός των ορίων της Ισραηλινής επικρατείας Παλαιστινιακό στοιχείο, είτε από το (ορμώμενο εκ Λιβάνου) Σουννιτικό Ισλαμιστικό στοιχείο.
Το παρόν – νέο – γεωστρατηγικό περιβάλλον του Ισραήλ χαρακτηρίζεται, και πάλι, από την Απειλή εκ μέρους ενός Εθνο-Κρατικού Γεωστρατηγικού Δρώντος (Ιράν), ο οποίος φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε Περιφερειακή Δύναμη. Συνάμα, εξακολουθεί να υφίσταται και η Ασύμμετρη Απειλή, καίτοι ποιοτικώς διάφορη: είτε συναρτωμένη προς το ζήτημα της Αβεβαιότητος, συνεπεία των εξελίξεων στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, είτε απορρέουσα από εθνοπολιτικές / δημογραφικές τάσεις και εξελίξεις εντός του ιδίου του Ισραήλ.
Κλειδόλιθος του Αραβικού Κόσμου παραμένει, εν τούτοις, η Αίγυπτος. Πρόκειται για την σπουδαιότερη Δύναμη μεταξύ των Αραβικών Κρατών – και την μόνη (δυνάμει) θανάσιμη Απειλή κατά του Ισραήλ.
Ως εκ του πληθυσμιακού όγκου, της γεωγραφικής θέσεως, της αυτοσυνειδησίας και της στρατιωτικής μηχανής της αλλά και της ιστορικής συγκυρίας, η Αίγυπτος ανεδείχθη, από εποχής Συνταγματάρχου Gamal Abdel Nasser, στην Κυρία Απειλή της κρατικής υπάρξεως του Ιουδαϊκού έθνους. Εν τούτοις, προκειμένου να κινηθεί κατά του Ισραήλ, η Ιθύνουσα Στρατο-Γραφειοκρατική Ελίτ της Αιγύπτου επεζήτησε πάντοτε την στρατηγική κάλυψη μιας Μεγάλης Δυνάμεως. Μέχρι της εποχής του Πολέμου του Γιομ-Κιππούρ (1973), η Δύναμη αυτή ήταν η πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση, η οποία, όμως, εξέλιπεν, πλέον, από τον γεωπολιτικό χάρτη.
Άλλωστε, ήδη ο Σαντάτ προέβη σε ένα εντυπωσιακό γεωστρατηγικό και διεθνοπολιτικό αναπροσανατολισμό, στρεφόμενος ευθέως προς την Ουάσιγκτων (και, μετ' ου πολύ, προς το Τελ-Αβίβ) και εκδιώκοντας μιαν στρατιά Σοβιετικών στρατιωτικών και τεχνικών συμβούλων εξ Αιγύπτου. Έκτοτε, η Αίγυπτος έπαυσε να αποτελεί (ορατή) Απειλή κατά του Ισραήλ.
Η ανατροπή του τέως Προέδρου, Στρατάρχου Μουμπάρακ, η καθεστωτική μεταβολή και η κατίσχυση των Ισλαμιστών «Αδελφών Μουσουλμάνων» στο Κάϊρο εμπεριέχουν ένα μη αμελητέο βαθμό Απειλής για το Ιουδαϊκό κράτος, λόγω του παράγοντος της Αβεβαιότητος. Είναι πολλαπλώς εύγλωττη η επιφυλακτικότης, με την οποίαν παρακολούθησε το Ισραήλ την όλη εξέλιξη στην Αίγυπτο, όπως άλλωστε και στις λοιπές Αραβο-Μουσουλμανικές Χώρες που επελέγησαν ως στόχοι του κύματος Κεκαλυμμένων και Ψυχολογικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Υπονομεύσεως, τις οποίες εξαπέλυσαν οι αρμόδιες Δυτικές Υπηρεσίες την τρέχουσα τριετία (η κατ' ευφημισμόν καλουμένη «Αραβική Άνοιξη»!).
Προδήλως, η Ισραηλινή Πολιτική-Γραφειοκρατική και Στρατιωτική Ελίτ δεν συμμερίζεται την (επιτηδευμένα;) αισιόδοξη αντίληψη των Δυτικών ότι ένα νέο, Ισλαμιστικό, καθεστώς στο Κάϊρο δεν θα αποτελέσει Απειλή κατά του Ισραήλ (αφού δεν υφίσταται, στην εποχή μας, Μείζων Δύναμη, ανάλογη της ΕΣΣΔ, η οποία θα του παρείχε την απαιτουμένη στρατηγική κάλυψη).
Η Ισραηλινή Ιθύνουσα Ελίτ, η οποία διαθέτει ιστορική και γεωστρατηγική θέαση μακρότερη και σοφώτερη της Αμερικανικής, έχει κάθε λόγο να θεωρεί, μακροπροθέσμως, την Ισλαμιστική Αίγυπτο ως την Απόλυτη Απειλή για το Ισραήλ. Δεν θα απαιτηθεί, άλλωστε, περισσότερο από μία γενεά, έως ότου αυτή η «νέα» Αίγυπτος εξοπλίσει την τεράστια δεξαμενή «επιθετικού άρρενος δυναμικού» της (κατά την έκφραση της Αμερικανίδας Καθηγήτριας Αμυντικής Αναλύσεως Anna Simons) με οπλικά συστήματα υπερσύγχρονης τεχνολογίας.
Και τότε θα επέλθει η παροιμιώδης όσο και κρίσιμη σύμπτωση των δύο συντελεστών επιθετικής ενεργείας: στις - ούτως ή άλλως, υφιστάμενες - προθέσεις (intentions) θα προστεθούν και οι δυνατότητες (capabilities).
* Ο Ηλίας Ηλιόπουλος είναι Ιστορικός – Διδάκτωρ του Λουδοβικείου-Μαξιμιλιανείου Πανεπιστημίου Μονάχου, Καθηγητής της Ναυτικής Σχολής Πολέμου (Σχολή Διοικήσεως - Επιτελών Πολεμικού Ναυτικού) και Στρατηγικός Αναλυτής.