Σε έρευνες που έχουν γίνει, ιδίως στην Αγγλία, φάνηκε ότι τα νέα παιδιά δεν γνωρίζουν το περιεχόμενο των Χριστουγέννων», λέει ο Χαράλαμπος Μελετιάδης. «Οι νέοι ζουν σε μια ψηφιακή εποχή πολυμέσων. Έχουν μια πληθώρα αναφορών στην τεχνολογία, σχεδόν δεσμευτική για τη συμπεριφορά τους, που περιορίζει τον τρόπο που εκφράζουν τις επιθυμίες τους». Αποκόβονται έτσι από την κοινωνική και οικογενειακή πλευρά των Χριστουγέννων; «Η εύκολη απάντηση είναι ναι. Όμως, τι ακριβώς είναι αυτό το ψηφιακό περιβάλλον για το οποίο μιλάμε;»
Θεωρεί πως η τεχνητή νοημοσύνη, τα βίντεο στο ΤikΤok κ.ά. υποδεικνύουν ένα νέο γνωστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο η γενιά Ζ μιλάει συχνά για τον εαυτό της. «Μπορούν να αυτοβιογραφηθούν με ποικίλους τρόπους. Αυτή είναι και μια μορφή αυτοανάπτυξης. Είναι νέες μορφές κοινωνικής δικτύωσης και κοινωνικής συναλληλίας. Η πρώτη μας αντίδραση είναι να πούμε ότι ξεφεύγουμε πραγματικά από τον παραδοσιακό τρόπο που προσεγγίζουμε τα Χριστούγεννα, όμως στην πραγματικότητα νομίζω ότι οι νέοι αναζητούν σήμερα τον δικό τους τρόπο για να τα ζήσουν. Έναν τρόπο που ενδεχομένως είναι πολύ διαφορετικός από τον δικό μας». Προσθέτει ότι ο εθελοντισμός, η κοινωνική συμμετοχή, η φιλανθρωπία και η αδελφοσύνη είναι αξίες που παρατηρούνται στη συμπεριφορά της γενιάς Ζ.
«Είναι πιθανό να μην καθίσουν μαζί μας στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι και να παίξουν με τον υπολογιστή. Δεν ξέρω όμως αν αυτό έχει πια τόσο ουσιαστικό χαρακτήρα έξω από τη νεοελληνική ηθογραφία. Μην είστε πάρα πολύ συντηρητικός και πείτε "χάσαμε το χριστουγεννιάτικο τραπέζι" και "πώς θα φάμε τη σούπα το βράδυ". Εντάξει, από εκεί και πέρα όμως τι γίνεται με τον ψυχισμό αυτών των ανθρώπων και με την κοινωνική συνοχή; Αυτά τα πράγματα φαίνεται ότι δεν θίγονται». Καταλήγει πως οι μορφές της καινούργιας κοινωνικότητας είναι διαφορετικές από αυτές που έχουμε συνηθίσει. «Αντίστοιχα, ο πατέρας μας πήγαινε στο καφενείο. Δούλευε στο χωράφι, αυτές τις μορφές δεν τις έχουμε πια. Στην εποχή μας βγάζουμε και βιαστικά συμπεράσματα. Μην ξεχνάτε ότι ο ψυχισμός των ανθρώπων δεν αλλάζει τόσο εύκολα. Η κοινωνία μας το έχει δείξει σε πολλές και ανύποπτες περιστάσεις».
Χαράλαμπος Μελετιάδης, καθηγητής Κοινωνικής Ιστορίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας
στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
