ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΙΒΕΛΕΓΚΑΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής):
Κύριε Υπουργέ, σας έχω υποβάλει τη συγκεκριμένη ερώτηση για ένα θέμα το οποίο απασχολεί όχι μόνο τη Χαλκιδική, αλλά όλη την παραγωγική Ελλάδα. Σε όλες τις περιοχές της χώρας οι ελιές έχουν ελάχιστη παραγωγή. Μιλάμε για μία μείωση παραγωγής που φτάνει το 80%. Είναι ζήτημα, δηλαδή, να είναι κατά 10% με 20% αυτή η χρονιά παραγωγική.
Υπάρχει, λοιπόν, μεγάλο πρόβλημα σε όλο τον αγροτικό κόσμο που ασχολείται ιδιαίτερα με το ελαιόλαδο. Ξέρετε, δε, ότι και αυτή η μικρή, η ελάχιστη παραγωγή που υπάρχει, έχει προσβληθεί σε μεγάλο βαθμό από το δάκο και από άλλες ασθένειες, παρόλο που οι αγρότες έχουν κάνει όλους τους απαιτούμενους ψεκασμούς. Η παραγωγή, λοιπόν, έχει απομειωθεί παντελώς, με αποτέλεσμα οι αγρότες να βρίσκονται σε απόγνωση.
Βεβαίως και ξέρω και καταλαβαίνω ότι σε ένα τέτοιο τεράστιο πρόβλημα -γιατί μιλάμε για μία ζημιά περίπου, όπως υποθέτω εγώ, της τάξεως των 150 εκατομμυρίων ευρώ- είναι αδύνατο, σε αυτή τη χρονική συγκυρία, το κράτος και ιδιαίτερα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, να βρει μία τέτοια λύση. Πρέπει, όμως, να φροντίσουμε να βρούμε μέτρα στήριξης. Και υπάρχουν αυτά.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χρήστος Μαρκογιαννάκης): Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τρία λεπτά.
ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων):
Κύριε συνάδελφε, υπηρετήσατε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και γνωρίζετε τα περιθώρια δράσης. Θέλω, όμως, να ενημερώσω τους συναδέλφους Βουλευτές ότι το ελαιόλαδο και η ελιές υπάγονται στο καθεστώς της Κοινής Οργάνωσης των Γεωργικών Αγορών. Συνεπώς, τα διάφορα μέτρα στήριξης λαμβάνονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν επιτρέπεται η λήψη εθνικών παρεμβατικών μέτρων.
Να ενημερώσω, επίσης, επειδή κατά καιρούς δεχόμαστε κριτική ιδιαίτερα από την Αριστερά, από το Κομμουνιστικό Κόμμα, ότι οι τιμές των προϊόντων διαμορφώνονται σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς με βάση την προσφορά και τη ζήτηση, τους κανόνες του ανταγωνισμού και την ποιότητα των προϊόντων.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι την εβδομάδα που μας πέρασε, σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Ελαίας του Υπουργείου, η τιμή του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου κυμαίνεται κατά μέσο όρο από 2,46 ευρώ έως 2,70 ευρώ το κιλό, ενώ του παρθένου ελαιόλαδου από 2,14 ευρώ έως 2,32 ευρώ το κιλό. Οι περσινές τιμές κυμάνθηκαν από 1,86 ευρώ μέχρι 2,47 ευρώ στο έξτρα παρθένο και από 1,53 ευρώ έως 1,72 ευρώ στο παρθένο. Επομένως, οι τιμές φέτος είναι καλύτερες από τις περσινές.
Το τρίτο που θέλω να επισημάνω είναι ότι το ελαιόλαδο και η καλλιέργεια της επιτραπέζιας ελιάς στηρίζονται με διάφορα μέτρα και δράσεις. Όπως ξέρετε, οι καλλιεργητές ελιάς τυγχάνουν της ενιαίας ενίσχυσης.
Υπάρχει, επίσης, η ενίσχυση του άρθρου 68, το λεγόμενο «ποιοτικό παρακράτημα» σε όσους εφαρμόζουν συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης στις ζώνες που είναι Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης και Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης.
Ακόμη, στα μικρά νησιά υπάρχει η ενίσχυση για τη συντήρηση των παραδοσιακών ελαιώνων που είναι 130 ευρώ το εκτάριο.
Υπάρχει η ενίσχυση η οποία δίνεται στους ελαιώνες που εφαρμόζουν προγράμματα βιολογικής γεωργίας.
Και, βεβαίως, είναι και τα προγράμματα των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων με τα οποία ενισχύονται οι φορείς του κλάδου για την υλοποίηση δράσεων, για τη βελτίωση της ελαιοκαλλιέργειας και την μεταποιητική βιομηχανία.
Στο πλαίσιο αυτό, την τριετία 2012-2015 τόσο η ΕΑΣ Πολυγύρου όσο και ΕΑΣ Χαλκιδικής, ως Οργανώσεις ελαιουργικών φορέων, υπέβαλαν προγράμματα εργασίας και τους εγκρίθηκε συνολικό ποσό κοινοτικής χρηματοδότησης 500.000 ευρώ και 600.000 ευρώ αντίστοιχα.
Πράγματι, όπως είπατε κι εσείς, με τα μέχρι σήμερα δεδομένα του ΕΛΓΑ φαίνεται ότι οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν την περίοδο της ανθοφορίας των ελιών σε πολλές περιοχές της χώρας δεν ήταν οι καλύτερες δυνατές. Η έντονη, θα έλεγα, εναλλαγή ακραίων καιρικών φαινομένων είχε ως αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ΕΛΓΑ και με δεδομένη την περσινή αρκετά καλή παραγωγή, δεν μπορεί να μην ληφθεί υπόψη και η συμβολή στη μειωμένη φετινή παραγωγή του φαινομένου της παρενιαυτοφορίας. Σύμφωνα με αυτό, τα δέντρα τη μία χρονιά παράγουν το σύνολο της δυναμικότητάς τους, ενώ την επομένη η παραγωγή τους είναι αρκετά μειωμένη. Το φαινόμενο είναι πιο έντονο, όπως ξέρετε, στους ξερικούς ελαιώνες.
Άρα, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί στη μειωμένη παραγωγή και ο αντίστοιχος συντελεστής της παρενιαυτοφορίας.
Στη δευτερολογία μου, κύριε Πρόεδρε, θα έχω την ευκαιρία να παραθέσω τις δυνατότητες που υπάρχουν για την περαιτέρω στήριξη των παραγωγών που επλήγησαν από αυτά τα φαινόμενα.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΙΒΕΛΕΓΚΑΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, να αρχίσω από το τελευταίο. Το γεγονός ότι οι ελιές καρποφορούν κάθε δεύτερη χρονιά –και είπατε ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις ξερικές- θα πρέπει να συνυπολογιστεί. Σχετικά με τη φετινή παραγωγή θα πρέπει να ξέρετε ότι τα τελευταία τριάντα με σαράντα χρόνια δεν έχει υπάρξει ξανά τόσο μειωμένη παραγωγή.
Σε ό,τι αφορά, δε, τις ποτιστικές ελιές δεν ισχύει αυτό πλέον.
Τώρα, σημασία έχει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε, γιατί υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Βεβαίως, αυτό ισχύει για όλον τον ελληνικό λαό, με όλα τα μέτρα που παίρνονται. Ιδιαίτερα, όμως, οι αγρότες δεν θα μπορούν να ξεκινήσουν καμμία καλλιέργεια. Θα αφήσουν τα δέντρα τους και τις ελιές εντελώς ακαλλιέργητες. Δεν πρόκειται να πάρουν καθόλου εισόδημα και δεν μπορούν να πληρώσουν ούτε μεροκάματο.
Γι' αυτό, λοιπόν, όλοι εμείς πρέπει να βρούμε δυνατότητες και τρόπους.
Είπατε πριν, κύριε Υπουργέ, ότι απαγορεύεται η κρατική ενίσχυση κλπ.. Μπορούμε να ζητήσουμε, αφού έκανε την καταγραφή της ζημίας ο ΕΛΓΑ -όπως είπατε- καθεστώς εθνικής ενίσχυσης. Μπορεί να υπάρξει αυτή η δυνατότητα –εάν το εγκρίνουν- έστω και μετά από κάποιους μήνες -περίπου εννέα, το γνωρίζετε κι εσείς- εάν παρουσιάσουμε σωστά και σοβαρά τα στοιχεία τα οποία υπάρχουν. Δεν πρόκειται να πούμε ψέματα. Γνωρίζουν και ο κύριος Πρόεδρος από τα Χανιά και ο παριστάμενος Υπουργός από το Ηράκλειο ότι φέτος η χρονιά είναι τραγική για τους αγρότες.
Άρα, λοιπόν, έχουμε τη δυνατότητα -και τα στοιχεία- να ζητήσουμε αυτή την ενίσχυση. Και πρέπει να το κάνετε ιδιαίτερα φέτος.
ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων):
Γνωρίζετε πολύ καλά, κύριε συνάδελφε, ότι ο υφιστάμενος κανονισμός του ΕΛΓΑ δεν μπορεί να καλύψει τη ζημία που έχουμε από τη μειωμένη φετινή παραγωγή. Καλύπτει συγκεκριμένα φυσικά αίτια, παγετό, χαλάζι, πλημμύρες, καύσωνα, ανεμοθύελλα κλπ.. Η μειωμένη, όμως, παραγωγή, όπως και εσείς είπατε, μπορεί να ενταχθεί σε Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΠΣΕΑ).
Για να υπάρχει Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων, γνωρίζετε ότι θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις, που εν προκειμένω νομίζω μπορούμε να πούμε ότι υφίστανται. Να τεκμηριώνεται, δηλαδή, επιστημονικά από Επιτροπή η απώλεια της παραγωγής ως αποτέλεσμα δυσμενών καιρικών συνθηκών, το ύψος της ζημίας να είναι πάνω από 30% σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης τριετίας. Επίσης, τα επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία να επιβεβαιώνουν ότι πράγματι είχαμε δυσμενή καιρικά φαινόμενα και βεβαίως να εγκριθεί η σχετική δαπάνη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΕΛΓΑ παρακολουθεί την εξέλιξη του φαινομένου. Και θα συνεχίσει να την παρακολουθεί μέχρι την ολοκλήρωση της συγκομιδής, προκειμένου να διαμορφώσει συνολική εικόνα για το μέγεθος της ζημιάς.
Την ίδια ώρα οι περιφερειακές επιτροπές των περιφερειακών ενοτήτων προβαίνουν σε αξιολόγηση της ζημιάς, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων.
Όπως ξέρετε, έργο της Περιφερειακής Επιτροπής είναι η αξιολόγηση, ο προσδιορισμός με ακρίβεια των ζωνών που επλήγησαν από το έκτακτο περιστατικό και η αξιολόγηση των ενδεχόμενων ζημιών. Στη συνέχεια συντάσσει έκθεση με την οποία προτείνει την ένταξη της ζημιάς στα ΠΣΕΑ ή την απόρριψή της.
Όσον αφορά το χρόνο υποβολής των ΠΣΕΑ, κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να δώσω μία απάντηση, γιατί κατά καιρούς στην Αίθουσα υπάρχουν τέτοια ερωτηματικά:
Ο χρόνος υποβολής των ΠΣΕΑ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή γίνεται μία φορά στην αρχή της νέας χρονιάς, αφού συνεκτιμηθεί το μέγεθος της ζημιάς. Και αυτό διότι όταν υποβάλλεται ο σχετικός φάκελος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να είναι πλήρως τεκμηριωμένος, με όλα τα στοιχεία του έτους ζημιάς. Αλλιώς, εάν ο φάκελος υποβληθεί νωρίτερα και θεωρηθεί ότι δεν έχει όλα τα στοιχεία, δεν έχει την πληρότητα, είναι πολύ πιθανόν να μην εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι ο ΕΛΓΑ καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για την επιτάχυνση των διαδικασιών έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Προγραμμάτων Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων. Ήδη έχουμε σημαντικά αποτελέσματα προς την κατεύθυνση αυτή.