Από τη Χαλκιδική ξεκίνησαν οι πρώτοι έλεγχοι με drones προκειμένου να διαπιστωθούν πιθανές παραβάσεις σε υφιστάμενες παραχωρήσεις σε αιγιαλό και παραλίες. Θα επεκταθούν πολύ σύντομα σε Ιόνια, Κυκλάδες, Κρήτη και άλλες περιοχές, όπου άρχισαν , ήδη, να εκδίδονται οι άδειες εγκατάστασης για ομπρέλλες, μπάρ και καντίνες στις παραλίες από το υπουργείο Χωροταξίας, αλλά με πολλούς ελέγχους των αρμόδιων υπηρεσιών.
Οι πρώτες πτήσεις drones πραγματοποιήθηκαν χθες στις παραλίες «Πευκοχώρι» και «Πολύχρονο» στην περιοχή της Χαλκιδικής, καθώς οι παραλίες αυτές συγκεντρώνουν αυξημένο αριθμό καταγγελιών. Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τους ελέγχους αποστέλλονται στις αρμόδιες κτηματικές υπηρεσίες για ανάλυση και στη συνέχεια για την λήψη των αναγκαίων μέτρων, όπου χρειαστεί.
Οι έλεγχοι για την τήρηση της νομιμότητας σε αιγιαλούς και παραλίες θα συνεχιστούν με εντατικούς ρυθμούς το επόμενο διάστημα. Οι πρώτες 30 πτήσεις drones που θα συνεπικουρούν στο έργο των ελεγκτών αναμένεται να πραγματοποιηθούν σταδιακά μέσα στο επόμενο διάστημα, τόσο σε νέες παραχωρήσεις παραλιών όσο και σε παλαιές με ενεργές συμβάσεις σε όλη την Ελλάδα.
Παράλληλα με ταχύτατους ρυθμούς «τρέχουν» οι διαδικασίες για τις νέες συμβάσεις παραχώρησης χρήσης παραλιών και αιγιαλού σύμφωνα με το νέο πλαίσιο που νομοθέτησε πρόσφατα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Η νέα στρατηγική του Υπουργείου περιλαμβάνει αυστηρούς κανόνες και εντατικούς ελέγχους με στόχο τη διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στις παραλίες, την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με διαφάνεια, την προστασία του περιβάλλοντος, την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και τον σεβασμό και την ασφάλεια των λουόμενων.
Τέσσερις τρόποι ελέγχου
Εκτός της αξιοποίησης drones, η νέα στρατηγική του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προβλέπει ελέγχους με τρεις ακόμα τρόπους:
• Με τη λήψη δορυφορικών εικόνων: Η σχετική διαδικασία όπως και η επιμέτρηση για τυχόν παράβασης/υπέρβασης σε ορθοφωτοχάρτη προβλέπεται στο πλαίσιο της συνεργασίας των ελεγκτικών μηχανισμών με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τα στοιχεία θα αποστέλλονται στις αρμόδιες κτηματικές και θα εισέρχονται στο μητρώο ψηφιακών συμβάσεων. Για τις δορυφορικές εικόνες το Υπουργείο συνεργάζεται και με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος.
• Με τη συμβολή των πολιτών: Μέσω της δωρεάν ψηφιακής εφαρμογής MyCoast οι πολίτες μπορούν να δουν τις λεπτομέρειες και τους όρους κάθε σύμβασης και να υποβάλουν καταγγελία αν διαπιστώνουν παραβάσεις.
• Με μικτά κλιμάκια ελεγκτών: Δημιουργείται ένας ολοκληρωμένος ελεγκτικός μηχανισμός, με μικτά κλιμάκια καθώς και ομάδες κοινού ελέγχου, στελεχών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, της Κτηματικής Υπηρεσίας, του δήμου, της ΑΑΔΕ, της Οικονομικής Αστυνομίας, της ΕΛΑΣ και των εισαγγελικών αρχών. Ελεγκτική αρμοδιότητα έχουν και οι Δήμοι.
Νέο σύστημα παραχωρήσεων
Υπενθυμίζεται πώς σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η νέα διαδικασία για τις παραχωρήσεις που πραγματοποιείται πλέον αποκλειστικά και μόνο μέσω της ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας (https://eauctions.gsis.gr). Έως τις 31 Μαΐου αναμένεται να έχει αναρτηθεί το σύνολο των ηλεκτρονικών δημοπρασιών για πάνω από 1.200 παραχωρήσεις. Παράλληλα, υπάρχουν και 6.500 ενεργές συμβάσεις καθώς και αιγιαλοί και παραλίες υψηλής προστασίας («απάτητες παραλίες») που βρίσκονται σε περιοχές Natura όπου απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ' επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ.
Νέοι Κανόνες και υποχρεώσεις
Σημειώνεται πως σε όλες τις παραλίες, με νέες ή υφιστάμενες παραχωρήσεις, θα ισχύουν από φέτος οι ίδιοι κανονισμοί και το ίδιο πλαίσιο ελέγχων και προστίμων για πιθανές παραβάσεις. Η νέα εικόνα θα έχει διαμορφωθεί πλήρως από τα τέλη Ιουνίου, όταν και θα έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές διαδικασίες εγκατάστασης των νέων παραχωρησιούχων.
Δεν επιτρέπεται παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας όταν το μήκος ή πλάτος τους είναι μικρότερο των 4 μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν είναι μικρότερο από 150 τ.μ.
Επιπρόσθετα, οι παραχωρησιούχοι υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι:
• τουλάχιστον το 50% της παραλίας μένει ελεύθερο και το εμβαδόν κάθε παραχώρησης δεν υπερβαίνει τα 500 τετραγωνικά μέτρα,
• τα ομπρελοκαθίσματα μπορούν να καταλαμβάνουν μέχρι 60% της παραχώρησης ή 30% για παραλίες που βρίσκονται σε περιοχές Natura που δεν έχουν χαρακτηρισθεί απάτητες,
• μεταξύ των παραχωρήσεων πρέπει να μεσολαβεί απόσταση τουλάχιστον 6 μέτρων (3 μέτρα σε κάθε πλευρά, ή 4 μέτρα για περιπτώσεις επιχειρήσεων με εφαπτόμενα κτίρια). Τα ομπρελοκαθίσματα πρέπει να απέχουν από τη θάλασσα τουλάχιστον 4 μέτρα, για τις νέες παραχωρήσεις,
• το κοινό έχει ελεύθερη, απρόσκοπτη και ασφαλή διέλευση με ειδικές προβλέψεις για άτομα με αναπηρία,
• ο χώρος διατηρείται καθαρός φροντίζοντας για τη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος και της μορφολογίας της ακτής και παραδίδεται στην αρχική του κατάσταση μετά το πέρας της παραχώρησης,
• σε εμφανές σημείο αναρτάται πινακίδα, με λεπτομέρειες της παραχώρησης,
• τοποθετούνται κινητά στοιχεία για την εξυπηρέτηση του κοινού,
• υπάρχει ναυαγοσώστης (εφόσον δεν καλύπτεται από τον οικείο δήμο, για τις νέες παραχωρήσεις).
Ποινές
Οι ποινές κλιμακώνονται ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης και ιδίως με το αν υπάρχει σύμβαση και ο παραχωρησιούχος έχει κάνει υπέρβαση της παραχώρησης ή δεν υπάρχει οπότε πρόκειται για αυθαίρετη κατάληψη. Σε κάθε περίπτωση οι ομπρέλες και ξαπλώστρες απομακρύνονται και κατεδαφίζονται παράνομες κατασκευές. Πιο αναλυτικά, προβλέπονται τα εξής:
• Αυθαίρετη κατάληψη: επιβάλλεται σφράγιση και διακοπή λειτουργίας της επιχείρησης στον χώρο που έχει καταληφθεί, ο χώρος σφραγίζεται με ταινία και απαγορεύεται η είσοδος και οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα σε αυτόν. Επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το τετραπλάσιο του ανταλλάγματος της παραχώρησης και αποκλεισμός του παραβάτη από κάθε διαδικασία παραχώρησης αιγιαλού και παραλίας για πέντε χρόνια.
• Υπέρβαση παραχώρησης: οι ποινές ξεκινούν από πρόστιμα και κλιμακώνονται σε απαγόρευση συμμετοχής, σε δημοπρασίες καθώς και αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης. Πιο αναλυτικά, οι πιο σοβαρές κυρώσεις (αποκλεισμός από νέες παραχωρήσεις και αναστολή λειτουργίας) επιβάλλονται όταν η υπέρβαση είναι μεγαλύτερη από το 30% της παραχώρησης (αντί για 50 % που προβλεπόταν αρχικά).
• Παρεμπόδιση ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στη θάλασσα, τον αιγιαλό και την παραλία: προβλέπονται πρόστιμα από 2.000 έως 60.000 ευρώ.
• Μεταβολές στο περιβάλλον (με ή χωρίς άδεια ή καθ' υπέρβαση αυτής ή με άδεια που εκδόθηκε παράνομα): προβλέπονται ποινικές κυρώσεις.